​Consent Mode – co to jest i jak dostosować stronę?

Consent Mode to technologia, która pozwala stronom internetowym na dynamiczne dostosowanie sposobu zbierania i wykorzystania danych użytkownika w oparciu o jego indywidualne preferencje. Wprowadzenie tego mechanizmu umożliwia właścicielom stron nie tylko zwiększenie zaufania użytkowników, ale także zgodność z rosnącą liczbą przepisów dotyczących prywatności danych. 

Z tego artykułu dowiesz się: 

• Czym jest Consent Mode?
• Które regulacje prawne są ważne w kontekście Consent Mode?
• Co grozi za niewdrożenie Consent Mode?
• Jak działa Consent Mode?
• Czym są Consent Management Platforms i jak je wybrać?
• Jak powinno wyglądać okno informujące o cookies?
• Jakie są wyzwania związane z Consent Mode?

Consent Mode – definicja 

Consent Mode (po polsku tryb zgody) to mechanizm dostępny do wdrożenia przez m.in. Cookiebot oraz zgodne z takimi technologiami jak Google Analytics i Google Ads. Pomaga ono firmom lepiej zarządzać zgłoszeniami dotyczącymi zgody na przetwarzanie danych użytkownika. Jest to szczególnie istotne dla firm działających w Unii Europejskiej, gdzie obowiązują surowe regulacje dotyczące prywatności danych, takie jak Ogólne Rozporządzenie o Ochronie Danych (GDPR, skrót od General Data Protection Regulation, w Polsce znane jako RODO). 

W Consent Mode zgoda użytkownika na śledzenie i zbieranie danych jest ważna w kontekście działania strony i wpływa na sposób jej funkcjonowania. Jeżeli nie wyrazi on zgody na zbieranie pewnych danych, narzędzia analityczne i reklamowe będą działały w sposób ograniczony, aby szanować tę decyzję. Celem jest zrównoważenie potrzeb biznesowych z prawami i oczekiwaniami użytkowników odnośnie prywatności. 

Consent Mode a regulacje prawne 

Consent Mode jest mechanizmem stworzonym z myślą o pomocy firmom w przestrzeganiu różnych regulacji prawnych dotyczących prywatności danych, takich jak Ogólne Rozporządzenie o Ochronie Danych w Unii Europejskiej, California Consumer Privacy Act w Stanach Zjednoczonych czy innych lokalnych przepisów. Regulacje te wymagają, aby użytkownicy wyrazili świadomą i jednoznaczną zgodę na przetwarzanie ich danych osobowych. Consent Mode umożliwia stronom internetowym ustawienie różnych poziomów zgody, tak aby można było dostosować zbieranie danych do wyrażonych preferencji użytkowników. 

Wiele przepisów dotyczących prywatności zaleca lub wymaga minimalizacji zbierania danych. To oznacza, że firmy powinny zbierać tylko te dane, które są rzeczywiście potrzebne do zdefiniowanych celów. Dzięki Consent Mode, jeżeli użytkownik nie wyrazi zgody na zbieranie danych do celów marketingowych, narzędzia analityczne i reklamowe mogą być skonfigurowane tak, aby zbierać tylko minimalną ilość informacji. Ustalając precyzyjne ustawienia w Consent Mode, firmy mogą lepiej informować użytkowników o tym, jak ich dane będą używane, co jest zgodne z duchem i literą prawa. 

Obowiązek wdrożenia mechanizmów takich jak Consent Mode zależy nie tylko od jurysdykcji, ale też rodzaju zbieranych i przetwarzanych danych. Jeżeli Twoja strona zbiera dane od użytkowników, szczególnie dane wrażliwe lub dane na potrzeby reklam i analiz, to mechanizmy zgody są wymagane.  

Praktycznie każde działanie strony internetowej wiąże się ze zbieraniem i przetwarzaniem danych osobowych oraz danych o zachowaniach użytkowników, co podlega regulacjom prawnych dotyczących prywatności. Ich stosowanie bez odpowiedniego mechanizmu zgody może naruszyć prawa użytkowników do prywatności i prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych. Consent Mode trzeba wdrożyć, szczególnie jeżeli Twoja strona: 

• korzysta z Google Ads,  
• zawiera piksel Facebooka,  
• pozyskuje kontakty do newslettera, 
• używa cookies do remarketingu.  

Warto jednak pamiętać, że w przypadku korzystania z narzędzi od różnych dostawców, jak Google czy Facebook, mechanizm zgody powinien być kompatybilny z każdym z nich. Powinien też jasno informować użytkownika o tym, jakie dane są zbierane i w jakim celu. Także polityka prywatności Twojej strony powinna odnosić się do każdego ze stosowanych przez Twoją firmę narzędzi. 

Warto również zauważyć, że nawet jeśli strona jest hostowana w jednym kraju, ale jest dostępna dla użytkowników z innych krajów z różnymi regulacjami dotyczącymi prywatności, najlepszą praktyką jest wdrożenie mechanizmu zgody, który jest zgodny z różnymi jurysdykcjami i wyświetla komunikaty w języku użytkownika. 

Strony, które nie zbierają danych osobowych lub wykorzystują je tylko w sposób nieinwazyjny (na przykład tylko do celów technicznych), mogą nie potrzebować tak zaawansowanych mechanizmów zgody. W przypadku wątpliwości najlepiej skonsultować się z prawnikami specjalizującymi się w ochronie danych i prywatności. 

Sankcje za niewdrożenie Consent Mode 

Nieprzestrzeganie ogólnych regulacji dotyczących prywatności danych i zgody na cookies może prowadzić do różnego rodzaju sankcji. Za naruszenie GDPR przedsiębiorstwa mogą zostać ukarane grzywną do 20 milionów euro lub do 4% globalnego rocznego obrotu – w zależności od tego, która wartość jest wyższa. Sankcje mogą być nałożone za różne naruszenia, w tym za niewłaściwe zbieranie i przetwarzanie danych osobowych, do których zalicza się również niewłaściwe zarządzanie cookies i innymi technologiami śledzącymi. 

Nie jest to jednak jedyna konsekwencja. Niewłaściwe zarządzanie zgody na cookies może również negatywnie wpłynąć na wizerunek firmy i zaufanie klientów, co w dłuższej perspektywie może być równie szkodliwe jak kary finansowe.  

Działanie Consent Mode 

Działanie Consent Mode można podzielić na działanie ze względu na użytkownika i właściciela strony internetowej. W pierwszym wypadku Consent Mode jest praktycznie niezauważalny, w drugim wymaga podjęcia pewnych działań. 

Consent Mode z perspektywy użytkownika 

Z perspektywy użytkownika Consent Mode działa jako mechanizm, który respektuje i implementuje jego wybory dotyczące prywatności na stronie internetowej. Kiedy użytkownik po raz pierwszy odwiedza stronę, trafia na okno dialogowe informujące o użyciu plików cookies. Są to małe zbiory danych przechowywane w przeglądarkach użytkowników, które mogą być wykorzystywane do celów, takich jak śledzenie interakcji z witryną, zapisywanie preferencji użytkownika czy personalizacja reklam.  

W oknie dialogowym użytkownik może zaznaczyć, które rodzaje plików cookies chce akceptować. Po przeanalizowaniu dostępnych opcji, klikając odpowiedni przycisk wyraża lub odrzuca zgodę na poszczególne rodzaje plików cookies. Jeżeli użytkownik zdecyduje się na akceptację wszystkich, wszystkie funkcje będą działać, umożliwiając śledzenie i personalizację doświadczeń, reklam i zawartości. Jeżeli zaś wyrazi zgodę tylko na niektóre rodzaje plików cookies, Consent Mode dostosuje działanie witryny, aby respektować te wybory. Głównym celem procesu jest zapewnienie użytkownikowi maksymalnej transparentności i kontroli nad sposobem zbierania i wykorzystania danych. 

Dzięki Consent Mode firmy mogą nadal zbierać pewne podstawowe dane analityczne nawet wtedy, gdy użytkownik nie wyrazi na to pełnej zgody. Pozwala to na pewien poziom optymalizacji i analizy bez naruszania praw użytkownika. Pomaga również w ustaleniu priorytetów w kontekście różnych rodzajów plików cookies. Na przykład, jeśli cookies analityczne są ważniejsze dla właściciela strony niż cookies marketingowe, można to uwzględnić w konfiguracji. 

Consent Mode z perspektywy właściciela strony 

Wdrożenie Consent Mode na stronie internetowej to proces, który wymaga zarówno zrozumienia technicznego, jak i zgodności z przepisami dotyczącymi prywatności. Zwykle wymaga pewnej konfiguracji technicznej, takiej jak umieszczanie odpowiednich tagów na stronie lub integracja z istniejącymi systemami zarządzania treścią (CMS) czy platformami analitycznymi. Może to być skomplikowane, ale jest to wysiłek, który przynosi długoterminowe korzyści. Oto kilka kroków i zaleceń, które mogą pomóc w tym procesie: 

Planowanie i analiza 

Przed wdrożeniem Consent Mode na Twojej stronie internetowej musisz zrozumieć regulacje prawne, które wpływają na sposób gromadzenia i przetwarzania danych na stronie. Ponadto warto skonsultować się z prawnikami i ekspertami ds. prywatności, aby dokładnie zrozumieć, które elementy muszą być uwzględnione w mechanizmie zgody na twojej stronie. Ekspert może pomóc w zidentyfikowaniu gromadzonych rodzajów danych i doradzić, jak przetwarzać je w zgodzie z obowiązującym prawem. 

Wybór narzędzi 

W procesie wdrażania Consent Mode na stronie kluczowy jest wybór odpowiedniego narzędzia do zarządzania zgody. Możesz skorzystać z dedykowanych platform jak CookieBot, który jest narzędziem rekomendowanym przez wiele agencji marketingowych, OneTrust, CookieConsent czy TrustArc – oferują one kompleksowe rozwiązania w zakresie zarządzania zgody i są często aktualizowane, aby być zgodne z najnowszymi regulacjami.  

Narzędziem, które warto wybrać przy okazji korzystania z aplikacji Google jest CookieBot – platforma służąca do zarządzania zgody użytkowników na wykorzystanie plików cookie i innych technologii śledzących na stronach internetowych, która jest też całkowicie godna z wymaganiami i narzędziami Google. Automatycznie skanuje ona stronę w celu identyfikacji wszystkich używanych plików cookie i technologii śledzących. Następnie generuje dla użytkowników okno informacyjne (tzw. cookie banner), w którym mogą wyrazić zgodę na różne rodzaje plików cookie. CookieBot pomaga w tym sposób właścicielom stron w utrzymaniu zgodności z przepisami dotyczącymi prywatności. 

Co ważne, CookieBot można (i powinno się) powiązać z Google Tag Manager. Integracja obu rozwiązań obejmuje kilka kroków:  

• Jeżeli jeszcze tego nie zrobiłeś, zarejestruj się i utwórz konto na platformie CookieBot.  
• Po zalogowaniu do panelu administracyjnego CookieBot skonfiguruj swoje ustawienia dotyczące zgody na pliki cookies. Tu również znajdziesz kod skryptu, który należy dodać do strony. 
• Zaloguj się do swojego konta Google Tag Manager i wybierz odpowiednią witrynę, na której chcesz zintegrować CookieBot. 
• Utwórz nowy tag w GTM i jako typ tagu wybierz “Custom HTML”. 
• Skopiuj wcześniej wygenerowany kod skryptu z panelu CookieBot i wklej go do sekcji “HTML” w konfiguracji tagu w GTM. 
• Ustaw wyzwalacz dla tagu; na ogół wybiera się “All Pages” lub konkretną stronę, na której chcesz, aby CookieBot się pojawił. 
• Po zakończeniu konfiguracji i dodaniu tagu opublikuj zmiany w GTM, aby aktywować CookieBot na swojej stronie. 
• Po publikacji odwiedź swoją stronę i upewnij się, że CookieBot działa zgodnie z oczekiwaniami. 
• Regularnie sprawdzaj, czy wszystko działa jak należy i czy strona jest zgodna z obowiązującymi regulacjami. 

Niezależnie od wyboru, upewnij się, że wybrane narzędzie można zintegrować z innymi systemami, które używasz, jak CMS czy platformy e-commerce, aby zapewnić spójność i efektywność w zarządzaniu danymi.  

Informacje dla użytkownika 

Zarówno okno informacyjne o cookies, jak i aktualna polityka prywatności są kluczowymi elementami w procesie wdrażania Consent Mode. Okno informacyjne powinno być zrozumiałe i łatwe do nawigacji, aby użytkownicy mogli dokonać świadomych wyborów. Równocześnie niezbędne jest uaktualnienie polityki prywatności, aby odzwierciedlić wszelkie zmiany związane z nowym sposobem gromadzenia i przetwarzania danych.  

Monitorowanie i aktualizacje 

Regularne audyty są kluczowe dla utrzymania zgodności z przepisami i zapewnienia, że mechanizmy zgody na stronie działają prawidłowo. Pomagają w identyfikacji potencjalnych problemów i zapobieganiu naruszeniom prawa. Ponadto, pozwalają być na bieżąco z ewoluującymi regulacjami i dostosowywać Consent Mode w miarę pojawiania się nowych wymagań lub zmian w obowiązujących przepisach.  

W trakcie wdrożenia Consent Mode na stronie internetowej, warto też pamiętać o następujących działaniach: 

• Upewnij się, że mechanizm jest zgodny z obowiązującym prawem. 
• Mechanizm zgody powinien być łatwy do zrozumienia i korzystania dla użytkowników. 
• Zachowaj ostrożność przy przechowywaniu i przetwarzaniu danych; ujawnij tylko te informacje, na które masz zgodę. 
• Niewłaściwa implementacja może prowadzić do problemów, takich jak niewłaściwe zbieranie danych czy naruszenia prywatności. 

Kryteria wyboru Consent Management Platforms 

Zintegrowanie Consent Management Platforms (CMP, narzędzia do zarządzania zgodami użytkowników) z Consent Mode pomaga w utrzymaniu zgodności z przepisami prawnymi oraz oferuje użytkownikom więcej transparentności i kontroli nad danymi. Zgody zbierane i zarządzane przez CMP mogą być przekazywane do mechanizmów Consent Mode, który następnie dostosowuje działanie strony i narzędzi zgodnie z tymi wyborami. 

Przykłady CMP to: 

• Cookiebot 
• OneTrust, 
• CookieConsent, 
• TrustArc, 
• Quantcast, 
• Tealium. 

Wybrana platforma powinna być kompatybilna z innymi narzędziami, których używasz, takimi jak systemy CMS, narzędzia analityczne czy platformy e-commerce. Równie ważne są możliwość dostosowania wyglądu i funkcji okna zgody do potrzeb i identyfikacji wizualnej Twojej strony oraz intuicyjny interfejs użytkownika i łatwość zarządzania zgody. 

Także dostępność wsparcia technicznego i dokumentacji, która pomoże rozwiązać ewentualne problemy, może być ważnym czynnikiem wpływającym na wybór. Warto też zwrócić uwagę na koszt narzędzia i wybrać takie, które pasuje do rozmiaru i potrzeb Twojej firmy. Pamiętaj też, że wybór odpowiedniej platformy do zarządzania zgody jest kluczowy dla zapewnienia zgodności z prawem i optymalizacji doświadczenia użytkownika na twojej stronie. 

Wygląd okna informującego o cookies 

Okno informujące o cookies (nazywane też bannerem cookies lub oknem dialogowym dotyczącym cookies) ma kluczowe znaczenie w informowaniu użytkowników o tym, jak i dlaczego Twoja strona internetowa korzysta z plików cookies oraz innych technologii śledzących. Jest to również miejsce, w którym użytkownicy mogą wyrazić zgodę na różne rodzaje przetwarzania danych. Oto kilka elementów, które powinno zawierać takie okno: 

• Informacje podstawowe
  • Cel – wyjaśnienie, po co strona używa plików cookies. Mogą to być cele analityczne, marketingowe, funkcjonalne itd. 
  • Rodzaje cookies – krótki opis różnych rodzajów plików cookies używanych na stronie (np. niezbędne, wydajnościowe czy marketingowe). 
• Opcje zgody  
  • Wybór – możliwość dla użytkownika, aby zaznaczyć, na które rodzaje cookies wyraża zgodę.  
  • Opcja odrzucenia – użytkownik powinien mieć możliwość odrzucenia wszystkich lub niektórych plików cookies, z wyjątkiem tych, które są absolutnie niezbędne do funkcjonowania strony. 
• Więcej informacji 
  • Polityka prywatności – link do pełnej polityki prywatności strony, która zawiera więcej informacji na temat przetwarzania danych. 
    • Jak zarządzać cookies – instrukcje lub link do instrukcji, jak użytkownicy mogą zarządzać swoimi ustawieniami dotyczącymi cookies w przeglądarkach. 
• Przyciski akcji  
  • Akceptuj wszystkie – przycisk, który umożliwia użytkownikowi akceptację wszystkich plików cookies. 
  • Zastosuj wybór – przycisk, który zapisuje indywidualne preferencje użytkownika. 

Consent Mode musi być zintegrowane z oknem informującym o cookies, aby w praktyce zastosować wybory użytkownika i żeby cały mechanizm funkcjonował prawidłowo. Po tym jak użytkownik zaznaczy swoje preferencje w oknie dialogowym, Consent Mode dynamicznie dostosowuje sposób, w jaki strona zbiera i przetwarza dane, zgodnie z tymi preferencjami. 

Warto podkreślić, że samo okno informujące o cookies jest tylko jednym z elementów, które składają się na całościową strategię zarządzania zgodą i prywatnością danych. 

Wyzwania związane z Consent Mode 

Wdrożenie i zarządzanie Consent Mode może wiązać się z kilkoma wyzwaniami: 

• Wdrożenie Consent Mode często wymaga zaawansowanych umiejętności technicznych, aby prawidłowo zintegrować różne składniki, takie jak tagi, skrypty i platformy zarządzania zgody. 
• Consent Mode ma ważny wpływ na analitykę, ponieważ może np. zmniejszyć wolumen ruchu widocznego w raportach, jeśli użytkownicy nie zezwolą na śledzenie. 
• Utrzymywanie zgodności z dynamicznie zmieniającymi się regulacjami prawnymi może być trudne, zwłaszcza dla firm działających na różnych rynkach z różnymi przepisami dotyczącymi prywatności. 
• Nie wszystkie platformy zarządzania zgody są kompatybilne z Consent Mode, co może komplikować integrację. 
• Zbyt skomplikowane lub niejasne interfejsy zgody mogą zniechęcić użytkowników, co negatywnie wpłynie na ich doświadczenie na stronie. 
• Ograniczenia w zbieraniu danych wynikające z wyborów użytkowników mogą wpłynąć na jakość danych analitycznych, co może być wyzwaniem dla działań marketingowych i analiz. 
• Wdrożenie i zarządzanie Consent Mode może generować dodatkowe koszty, zarówno jednorazowe (wdrożenie) jak i bieżące (utrzymanie i aktualizacje). 
• Użytkownicy muszą być odpowiednio poinformowani o tym, jak i dlaczego ich dane są zbierane i używane, co wymaga jasnej i zrozumiałej komunikacji. 

Mimo tych wyzwań, prawidłowe wdrożenie Consent Mode jest kluczowe dla zgodności z przepisami i budowania zaufania wśród użytkowników. Oprócz Consent Mode, niezwykle istotna jest również aktualizacja mechanizmu – Consent Mode v2.