Gamifikacja w biznesie – rodzaje i przykłady

Gamifikacja w biznesie to nie tylko trend, ale potężne narzędzie budowania zaangażowania i motywacji wśród pracowników i klientów. Jak wprowadzenie elementów gry do codziennej działalności firmy może przynieść wymierne korzyści?

Z tego artykułu dowiesz się:

• Czym jest gamifikacja w biznesie?
• Jakie są rodzaje gamifikacji w biznesie?
• Jaką rolę gamifikacja gra w rekrutacji pracowników?
• Jaką rolę gamifikcja gra w employer brandingu?
• Jak gamifikacja sprawdza się w codziennej działalności firmy?
• Jak wdrożyć gamifikację do środowiska pracy?
• Jakie są przykłady zastosowania gamifikacji w biznesie?
• Co można zyskać dzięki gamifikacji w biznesie?

Gamifikacja w biznesie – definicja

Gamifikacja (z ang. „gamification”; inaczej nazywa się to też grywalizacją) polega na wykorzystywaniu mechanizmów i elementów charakterystycznych dla gier w obszarach, które tradycyjnie nie są związane z rozrywką. W kontekście biznesowym gamifikacja jest stosowana do zwiększenia zaangażowania i motywowania pracowników, poprawy efektywności procesów oraz poprawy efektywności działań marketingowych.

Gamifikacja w biznesie to zastosowanie mechanizmów i elementów znanych z gier w celu zwiększenia zaangażowania i motywacji pracowników w nietradycyjnych kontekstach.

Definicja gamifikacji w biznesie.

Jednakże, aby gamifikacja była skuteczna, należy ją odpowiednio zaplanować i dostosować do konkretnego kontekstu, w którym jest stosowana.

Rodzaje gamifikacji w biznesie

Gamifikację w biznesie można wykorzystać na wiele sposobów, ale trzeba pamiętać, żeby dostosować wybrane metody do specyfiki i wymagań Twojej firmy. Jednymi z najczęściej stosowanych rodzajów gamifikacji w biznesie są:

Punkty i tablice z wynikami

Punkty są jednym z najbardziej podstawowych i powszechnych narzędzi gamifikacji. W kontekście biznesowym system punktowy służy do mierzenia postępów, osiągnięć i aktywności użytkowników lub pracowników. Pracownicy mogą zdobywać punkty za wykonywanie zadań, uczestniczenie w szkoleniach czy osiąganie określonych celów. Mogą być one potem podstawą do uzyskania premii, awansu czy innych nagród.

Tablice wyników, znane również jako rankingi, prezentują osiągnięcia użytkowników w porównaniu do innych. Mają na celu stworzenie zdrowej konkurencji oraz motywowanie do dalszego zaangażowania. Mogą być wykorzystywane do przedstawiania osiągnięć pracowników, na przykład kto sprzedał najwięcej produktów w danym miesiącu czy kto ukończył najwięcej szkoleń. Taka tablica może motywować pracowników do zwiększenia produktywności, jednocześnie wprowadzając element rywalizacji.

W obu przypadkach – zarówno punktów, jak i tablic wyników – kluczem jest zapewnienie uczciwości, przejrzystości i równowagi w systemie, aby nie prowadziło to do niezdrowej konkurencji czy zachowań niepożądanych.

Osiągnięcia

Osiągnięcia, często reprezentowane w formie odznak lub medali, są wyróżnikami przyznawanymi użytkownikom lub pracownikom za osiągnięcie konkretnych celów i zadań. Działają jako potwierdzenie dla osoby, że osiągnęła określony poziom bądź wykonała konkretne zadanie. Pracownicy mogą otrzymywać odznaki za ukończenie szkoleń, osiągnięcie wyników sprzedaży czy inne ważne osiągnięcia. Mogą one działać jako forma uznania, motywując pracowników do dalszego rozwoju i zaangażowania w pracę. Powinny reprezentować rzeczywiste osiągnięcia i wyzwania, a nie być przyznawane za proste czy banalne działania.

Poziomy trudności

Poziomy trudności odnoszą się do struktury wyzwań, które stają się coraz trudniejsze w miarę postępów użytkownika lub pracownika. Poprzez stopniowanie poziomów trudności organizacje mogą dostosowywać wyzwania do umiejętności uczestników, zapewniając im ciągły rozwój i motywację do dalszej pracy. Mogą one być stosowane w programach szkoleniowych, gdzie pracownicy początkujący mogą zaczynać od podstawowych modułów, a z czasem przechodzić do bardziej zaawansowanych treści. Pomaga to w stopniowym rozwijaniu umiejętności i wiedzy pracowników. Kluczem do sukcesu jest zachowanie równowagi. Zbyt łatwe wyzwania mogą stać się nudne i demotywujące, podczas gdy zbyt trudne mogą zniechęcić uczestników.

Fabuła

Fabuła w gamifikacji to nic innego jak storytelling – odnosi się ona do opowieści lub scenariusza, który nadaje kontekst i znaczenie aktywnościom uczestników. Dobrze skonstruowana fabuła potrafi angażować emocjonalnie, co z kolei przyczynia się do większego zaangażowania uczestników w zadane działania. W kontekście szkoleń czy programów motywacyjnych może przybrać formę misji lub wyzwań, które pracownicy muszą wspólnie pokonać. Może to być np. wirtualna podróż przez różne kraje w celu zdobycia wiedzy o rynkach zagranicznych – każdy kraj może zawierać różne zadania do wykonania i wiedzę do zdobycia.

Integracja fabuły w gamifikacji pozwala uczestnikom wczuć się w daną rolę i przeżywać bardziej intensywne doświadczenia. Pomaga to również w zrozumieniu celu i znaczenia aktywności, w które są zaangażowani. Powinna ona być spójna, interesująca i dostosowana do odbiorcy – zbyt skomplikowana czy niejasna opowieść może zniechęcić uczestników, zamiast ich motywować.

Wyzwania czasowe

Wyzwania czasowe polegają na wyznaczeniu określonego limitu czasu na realizację zadania lub osiągnięcie celu. Dają uczestnikom poczucie pilności i zwiększają zaangażowanie poprzez wprowadzenie dodatkowego czynnika stresu związanego z upływem czasu. W środowisku korporacyjnym mogą być używane w szkoleniach lub w programach motywacyjnych. Przykładowo, pracownicy mogą mieć określony czas na ukończenie testu wiedzy czy na osiągnięcie pewnych wyników sprzedaży w ramach konkursu.

Wprowadzenie elementu czasu może znacząco zwiększyć zaangażowanie uczestników, ponieważ w trakcie czują presję i potrzebę działania. Jednakże, jak w przypadku innych elementów gamifikacji, kluczowe jest zachowanie równowagi. Zbyt krótki czas może powodować frustrację, podczas gdy zbyt długie wyzwanie czasowe może stracić na znaczeniu i przestać motywować.

Kolekcjonowanie

Kolekcjonowanie polega na gromadzeniu określonych przedmiotów, odznak, punktów lub innych elementów w ramach danej aktywności. Buduje to poczucie postępu i osiągnięcia wśród uczestników, zachęcając ich do dalszego zaangażowania w poszukiwaniu kolejnych elementów do zebrania. Pracownicy mogą zbierać odznaki lub certyfikaty za każde ukończone szkolenie. Nie tylko daje im to wizualny dowód postępów, ale także motywuje do dalszego rozwoju i zdobywania kolejnych odznak. Mogą być też nagradzani specjalnymi przedmiotami kolekcjonerskimi, takimi jak wirtualne karty czy emblematy, za np. osiągnięcie celów sprzedażowych, długoletnią służbę w firmie lub udział w ważnych projektach. Z kolei w systemach, które promują współpracę, zespoły mogą zbierać wspólne trofea za osiągnięcie określonych celów.

Platformy szkoleniowe

Platformy szkoleniowe to cyfrowe narzędzia i systemy używane do dostarczania, zarządzania i śledzenia szkoleń i programów edukacyjnych w organizacjach. Współczesne często integrują elementy gamifikacji, aby zwiększyć zaangażowanie uczestników i poprawić efektywność uczenia się.

Większość platform szkoleniowych oferuje zdalny dostęp, dzięki czemu uczestnicy mogą uczestniczyć w szkoleniach w dowolnym miejscu i czasie. Korzystają też z interaktywnych elementów, takich jak quizy, symulacje czy gry edukacyjne, które ułatwiają przyswajanie wiedzy i umiejętności. Oferują też funkcje śledzenia postępów uczestników, poziomu zaangażowania i wyników testów, co pozwala menedżerom i trenerom dostosować programy szkoleniowe do indywidualnych potrzeb uczestników.

Wiele platform szkoleniowych włącza mechanizmy gamifikacji, takie jak punkty, odznaki, tablice wyników czy wyzwania, aby zmotywować uczestników do aktywnego uczestnictwa i osiągania lepszych wyników. Niektóre oferują także funkcje społecznościowe, które umożliwiają uczestnikom dzielenie się wiedzą, dyskusję na forach czy współpracę w grupach.

Gamifikacja w rekrutacji

Gamifikacja w rekrutacji odnosi się do wdrażania mechanizmów i technik gier w procesie rekrutacyjnym, co ma uczynić go bardziej angażującym i efektywnym. Może też stać się ona elementem kampanii rekrutacyjnej. Przez wykorzystanie interaktywnych gier symulacyjnych i zadań można ocenić konkretne umiejętności i kompetencje kandydatów, takie jak zdolności analityczne czy zdolności rozwiązywania problemów. Angażujący proces rekrutacji oparty na gamifikacji może przyciągnąć uwagę kandydatów i zachęcić ich do głębszego zainteresowania ofertą firmy.

Konkretnymi przykładami zastosowania gamifikacji są interaktywne quizy i testy, które oferują natychmiastowy feedback kandydatom. Można również zastosować symulacje, w których kandydaci mogą na przykład zarządzać wirtualnym zespołem, symulując realne sytuacje z życia zawodowego. Ponadto kandydaci mogą, poprzez wirtualne wywiady, być stawiani w różnych sytuacjach, co pozwala poznać ich reakcje i umiejętności adaptacji.

Gamifikacja w employer branding

Gamifikacja w employer brandingu odnosi się do wykorzystania elementów i technik gier w budowaniu i promowaniu marki pracodawcy. Jej celem jest uczynienie procesu angażowania potencjalnych kandydatów oraz obecnych pracowników bardziej atrakcyjnym, interaktywnym i zapadającym w pamięć. Może też im pomóc lepiej zrozumieć kulturę, wartości i cele organizacji.

Jednym z kluczowych aspektów gamifikacji w employer brandingu jest możliwość zbierania danych na temat interakcji kandydatów z marką pracodawcy. Dzięki temu można przeanalizować, które elementy i aspekty kultury organizacyjnej są najbardziej atrakcyjne dla potencjalnych pracowników. Przykładowo, firma może stworzyć wirtualne tournée po biurze z interaktywnymi elementami, które pozwalają kandydatom odkrywać różne działy i poznawać ludzi. Można również stworzyć aplikację mobilną z serią wyzwań i quizów związanych z wartościami firmy, oferując nagrody za osiągnięcia. Może też pomóc w budowaniu silniejszych relacji z obecnymi pracownikami.

Gamifikacja w codziennej działalności firmy

W codziennym funkcjonowaniu firmy gamifikacja może służyć jako narzędzie motywacyjne, pomagając pracownikom w osiągnięciu określonych celów oraz promując zdrową konkurencję i współpracę między zespołami. Dzięki mechanizmom takim jak tablice wyników, odznaki czy wyzwania, pracownicy mogą śledzić postępy oraz zdobywać nagrody za wyjątkowe osiągnięcia i celebrować sukcesy.

Dla przykładu, dział sprzedaży w firmie może zastosować gamifikację do monitorowania i motywowania pracowników do osiągania celów sprzedażowych. Poprzez wirtualne “trofea” za osiągnięcie określonych wyników, pracownicy mogą być bardziej zmotywowani do dawania z siebie wszystkiego. W dziale HR gamifikacja może być wykorzystywana do organizowania wewnętrznych szkoleń, gdzie pracownicy zdobywają punkty i odznaki za ukończenie modułów szkoleniowych. Gamifikacja może być również stosowana w innych aspektach działalności firmy, takich jak zarządzanie projektami, badania i rozwój czy obsługa klienta.

Wdrożenie gamifikacji w działalności firmy

Kluczem do skutecznego wdrożenia gamifikacji w biznesie jest ciągłe dostosowywanie się do potrzeb użytkowników i śledzenie efektów. Gamifikacja powinna być zabawna, angażująca i dostarczać wartość zarówno dla użytkowników, jak i dla organizacji. Oto kroki, które można podjąć, aby skutecznie wprowadzić gamifikację w swojej organizacji:

Określenie celów i analiza grupy docelowej

Zanim zaczniesz wdrażać jakiekolwiek elementy gry, zastanów się głęboko nad swoimi celami. Czy celem jest zwiększenie zaangażowania pracowników poprzez tworzenie bardziej angażującego środowiska pracy? A może chcesz poprawić wyniki sprzedaży, motywując zespół do osiągania lepszych rezultatów? Może Twoim priorytetem jest bardziej praktyczne szkolenie pracowników? Wybór celu wpływa na dalsze etapy wdrożenia gamifikacji w biznesie.

Kolejnym krokiem jest zidentyfikowanie grupy docelowej i głównych beneficjentów Twojego projektu gamifikacji. Bez względu na to, czy chcesz skupić się na pracownikach działu sprzedaży, nowo zatrudnionych czy całej organizacji zrozumienie potrzeb i preferencji Twojej grupy docelowej jest niezbędne. Dostosowanie mechanizmów gamifikacji do specyfiki grupy docelowej zapewni większe zaangażowanie i skuteczność całego przedsięwzięcia.

Wybór mechanizmów gry i projektowanie doświadczeń

Mechanizmy gry, takie jak punkty, odznaki czy tablice wyników, stanowią serce gamifikacji i odgrywają kluczową rolę w motywowaniu i angażowaniu uczestników. Wybór odpowiednich powinien opierać się na wcześniej określonych celach oraz charakterystyce grupy docelowej. Jeśli celem jest promowanie konkurencji, idealna może być tablica wyników. Z kolei, żeby zachęcać do ciągłego rozwoju i nauki warto zainwestować w system punktowy i poziomy trudności.

Kolejnym krokiem jest zbudowanie przekonującej narracji wokół gamifikacji. Historia jest tym, co daje kontekst i nadaje sens działaniom użytkowników w ramach systemu. Opowieść może być prostą metaforą, jak wspinaczka po górskim szczycie w miarę osiągania kolejnych celów, lub bardziej skomplikowaną fabułą z postaciami i misjami do wykonania. Niezależnie od wyboru, dobrze skonstruowana narracja zwiększa zaangażowanie, ponieważ ludzie są naturalnie skłonni do angażowania się w opowieści.

Wybór technologii, testowanie i wdrożenie

Decyzja o wyborze narzędzi do wdrożenia gamifikacji w Twojej organizacji jest kluczowa. Istnieje wiele specjalistycznych oprogramowań do grywalizacji, które oferują gotowe rozwiązania z szerokim zakresem funkcji. Z drugiej strony, jeśli Twoje potrzeby są bardziej specyficzne lub budżet jest ograniczony, możesz rozważyć dostosowanie istniejących narzędzi lub nawet stworzenie własnego rozwiązania od podstaw. Ważne jest, by dokładnie ocenić koszty, funkcjonalności i skalowalność dostępnych opcji.

Przed pełnym wdrożeniem warto zainwestować w testy pilotażowe. Pozwalają one zbadać reakcje użytkowników, wykryć ewentualne błędy oraz ocenić skuteczność wybranych mechanizmów gry. Po zebraniu opinii i dokonaniu niezbędnych poprawek nadszedł czas wdrożenia. Jest to etap, w którym cała organizacja zaczyna korzystać z gamifikacji, a jej skuteczność zostaje wystawiona na próbę w rzeczywistych warunkach.

Monitorowanie i iteracja

Monitorowanie i śledzenie interakcji użytkowników z systemem gamifikacji jest kluczem do jego sukcesu. Dzięki temu można obserwować, które elementy są najbardziej angażujące, a które mogą potrzebować poprawy. Analiza zaangażowania, postępów i osiągnięć użytkowników dostarcza cennych informacji o skuteczności mechanizmów, ale jest ona tylko początkiem – zebrane dane i opinie użytkowników powinny służyć jako podstawa do ciągłego doskonalenia systemu. Gamifikacja nie jest jednorazowym projektem. Aby była skuteczna, wymaga regularnych aktualizacji i innowacji.

Przykłady gamifikacji w biznesie

Gamifikacja w biznesie zdążyła już znaleźć zastosowanie w wielu dziedzinach. Oto kilka przykładów:

• Rekrutacja i onboarding – firmy tworzą interaktywne gry symulujące realne zadania w miejscu pracy, aby ocenić umiejętności kandydatów. Ponadto można je stosować do wprowadzania nowych pracowników.
• Szkolenia i rozwój – gamifikacja w programach szkoleniowych może pomóc w utrwalaniu wiedzy i zachęcać pracowników do uczestnictwa.
• Sprzedaż i marketing – mogą być wspierane przez gry, które motywują zespoły do osiągania wyższych wyników sprzedaży lub zdobywania odznak za skuteczne kampanie marketingowe.
• Wsparcie klienta – gry mogą być wykorzystywane do szkolenia zespołów obsługi klienta, poprzez symulacje rozmów z klientami lub rozwiązywanie problemów w wirtualnym środowisku.
• Programy lojalnościowe – firmy często korzystają z mechanizmów gamifikacji w programach lojalnościowych, nagradzając klientów punktami, odznakami czy specjalnymi ofertami za określone działania, takie jak zakupy czy udostępnianie treści w mediach społecznościowych.
• Zarządzanie wewnętrzne – gamifikacja może być stosowana do promowania zdrowej konkurencji między zespołami, ustanawiając rankingi, wyzwania czy cele do osiągnięcia, które są nagradzane.
• Zdrowie i dobrostan pracowników – firmy mogą wprowadzić programy promujące zdrowy styl życia, gdzie pracownicy zdobywają punkty za aktywność fizyczną, zdrowe odżywianie czy medytację.

Korzyści z gamifikacji w biznesie

Jednym z głównych atutów gamifikacji jest zwiększenie zaangażowania i efektywności pracowników – z badania przeprowadzonego przez Zippia wynika, że 90% pracowników ma lepszą efektywność dzięki gamifikacji, a 48% z nich jest bardziej zaangażowane w pracę dzięki tej metodzie^[1]. Inne badania pokazują, że 85% pracowników spędza więcej czasu w zgamifikiowanym środowisku pracy^[2]. Dzięki wprowadzeniu mechanizmów gry, takich jak punkty, odznaki czy rankingi, pracownicy czują się bardziej zmotywowani do realizacji zadań i osiągania wyznaczonych celów. Ponadto może ona przyczynić się do poprawy współpracy między zespołami, promując zdrową konkurencję i wspólne dążenie do osiągnięcia wyników.

Dzięki gamifikacji pracownicy mogą lepiej przyswajać wiedzę i rozwijać swoje umiejętności w atrakcyjny sposób. Jest również skutecznym narzędziem w rekrutacji i pomaga firmom przyciągnąć najlepsze talenty. W sektorze sprzedaży i marketingu gamifikacja może napędzać wzrost, motywując zespoły do osiągania wyższych wyników oraz angażując klientów poprzez programy lojalnościowe. Może też poprawić jakość obsługi klienta.