MVP (Minimum Viable Product) – co to jest?

Minimum Viable Product (MVP) to koncepcja, która umożliwia firmom tworzenie podstawowej wersji produktu. Jak to działa i jak dzięki MVP przedsiębiorcy mogą oszczędzać czas i zasoby?

Z tego artykułu dowiesz się m.in.:

• Czym jest MVP?
• Jakie są alternatywy dla MVP?
• Jakie są zależności między MVP a cyklem życia produktu?
• Jakie są etapy tworzenia MVP?
• Jakie są przykłady firm, które postawiły na Minimum Viable Product?
• Jakie są ograniczenia MVP?
• Jakie są korzyści z MVP?

MVP – definicja

MVP, czyli Minimum Viable Product, to podejście stosowane w rozwoju produktów, które polega na stworzeniu wersji produktu zawierającej tylko funkcjonalności niezbędne do zaspokojenia podstawowych potrzeb użytkowników. Celem jest szybkie wprowadzenie nowego produktu na rynek, by zebrać pierwsze opinie użytkowników i zweryfikować, czy pomysł na produkt jest wartościowy^{[1] [2]}.

MVP (Minimum Viable Product) to podstawowa wersja produktu, która pozwala zebrać maksymalną ilość danych o preferencjach klientów przy najmniejszym nakładzie zasobów.

Definicja MVP

Umożliwia to oszczędność czasu i zasobów oraz pozwala testować koncepcje produktu w warunkach rynkowych przed inwestycją się w dalszy rozwój. Tworzenie MVP jest również zgodne z podejściem Lean UX, w którym niezwykle ważny jest feedback użytkowników.

MVP nie oznacza produktu o niskiej jakości – opisuje wersję, która jest w pełni funkcjonalna w podstawowym zakresie. Celem jest minimalizacja ryzyka niepowodzenia poprzez szybkie uzyskanie informacji zwrotnej i wprowadzenie poprawek lub zmian w dalszym rozwoju produktu^{[3] [4]}.

Alternatywy dla MVP

Alternatywy dla podejścia Minimum Viable Product (MVP) również skupiają się na weryfikacji założeń biznesowych i zrozumieniu rynku, ale mogą różnić się podejściem lub zakresem.

Oto kilka alternatyw dla MVP:

Minimum Lovable Product

Minimum Lovable Product (MLP) skupia się na stworzeniu produktu, który nie tylko spełnia podstawowe potrzeby użytkowników, ale także budzi u nich emocje, takie jak zachwyt lub satysfakcja. Celem jest stworzenie silniejszego związku z użytkownikami poprzez oferowanie produktu, który jest atrakcyjny i przyjemny w użyciu.

Minimum Marketable Product

Minimum Marketable Product (MMP) to wersja produktu z minimalnym zestawem funkcji, które są wystarczające, aby przyciągnąć klientów i zacząć generować przychody. Różni się od MVP tym, że skupia się bardziej na gotowości rynkowej produktu niż na prostej weryfikacji założeń.

Minimum Awesome Product

Minimum Awesome Product (MAP) jest rozszerzeniem koncepcji MVP. MAP zachowuje funkcje testowania hipotez, ale dodaje dodatkowy bodziec, aby klienci reagowali entuzjastycznie.

Simple, Lovable, Complete

Simple, Lovable, Complete (SLC) to podejście, w którym zamiast koncentrować się na minimalnym zestawie funkcji, dąży się do stworzenia dopracowanego, spełniająceo główne potrzeby użytkowników produktu, której jest też atrakcyjny i oferuje pełen zakres podstawowych funkcji.

Prototypowanie

Prototypowanie polega na tworzeniu wstępnych wersji produktu, które mogą być używane do zgromadzenia opinii od użytkowników przed opracowaniem pełnej wersji produktu. Prototypy mogą być mniej funkcjonalne lub mniej dopracowane niż MVP.

Proof of Concept

Proof of Concept (PoC) to realizacja określonego pomysłu lub metody, które mają potwierdzić, że dana idea jest wykonalna z technicznego lub operacyjnego punktu widzenia. W przeciwieństwie do MVP PoC nie jest zwykle przeznaczony dla użytkowników końcowych.

Pilotaż

Pilotaż polega na wprowadzeniu produktu na ograniczonym rynku lub dla ograniczonej grupy użytkowników, aby zrozumieć, jak produkt będzie funkcjonować w realnym środowisku przed pełnym wprowadzeniem na rynek.

Concierge MVP

Concierge MVP to model, w którym firma manualnie wykonuje funkcje, które w przyszłości zostaną zautomatyzowane, aby zrozumieć, jak klienci reagują na wartość oferowaną przez produkt.

Wizard of Oz MVP

Wizard of Oz MVP, podobnie jak Concierge MVP, polega na manualnym wykonywaniu funkcji, ale w taki sposób, że użytkownicy są przekonani, że interakcje są zautomatyzowane.

MVP a cykl życia produktu

Minimum Viable Product jest często niezbędny dla dalszego rozwoju produktu i z tego względu jest związany z pojęciem cyklu życia produktu. Dzięki MVP zespoły mogą testować założenia biznesowe i uzyskiwać wartościowe informacje zwrotne od wczesnych użytkowników. Może to prowadzić do lepszego zrozumienia rynku i potrzeb klientów, co może przełożyć się na opłacalny produkt.

W fazie wzrostu informacje uzyskane z MVP mogą przełożyć się na iteracyjne ulepszanie produktu, a pozyskane w tym czasie opinie klientów mogą pomóc w optymalizacji strategii marketingowej. Wczesna wersja produktu może z czasem dojrzewać, ale może cały czas dostarczać wartościowych lekcji, które mogą pomóc w identyfikacji nowych możliwości rozwoju lub ulepszeń. Nawet gdy produkt zbliża się do końca swojego cyklu życia, wiedza zdobyta na wczesnych etapach może być użyteczna dla rozwoju nowych lub adaptacji istniejących produktów do potrzeb potencjalnych klientów.

Etapy tworzenia MVP

Proces tworzenia Minimum Viable Product składa się z kilku etapów:

Określenie problemu i potrzeb użytkowników

Pierwszy krok w tworzeniu Minimum Viable Product jest dokładne zrozumienie problemu, który produkt ma rozwiązywać. Na tej podstawie można podjąć się próby określenia wczesnej wizji produktu, ale musi ona podkreślać funkcje ważne dla jego odbiorców (warto podkreślić, że produkt nie musi być wizyczny, mogą to być np. witryna internetowa czy landing page).

Twoja firma, żeby uzyskać informacje zwrotne i określić podstawowe funkcjonalności produktu (a także dowiedzieć się, czy będą one zgodne z potrzebami użytkowników) może skorzystać z różnych metod badawczych, takich jak wywiady z potencjalnymi użytkownikami, analiza konkurencji czy ankiety. Trzeba jednak pamiętać, by zebranie informacji zwrotnej nie było powierzchowne – im rzetelniejsze będą dane pozyskane w tym procesie, tym lepiej będzie można zdefiniować najważniejsze funkcje produkty i dostosować je do potrzeb klientów. Często okazuje się, że potrzeby klientów nie są przez nich uświadamiane – w takiej sytuacji MVP może przy stosunkowo minimalnym ryzyku je zaspokoić.

Oczekiwania użytkowników trzeba koniecznie uwzględnić w projektowaniu nowego produktu, zanim trafi on do pierwszych klientów. Obejmują one nie tylko funkcjonalności, ale także aspekty związane z użytecznością, doświadczeniem użytkownika czy wydajnością. Ważne jest, aby zrozumieć, które z tych oczekiwań wobec nowego produktu mogą stanowić podstawę do budowy jego minimalnej wersji, a które mogą poczekać.

Zdefiniowanie głównych funkcjonalności

Głównym celem tego etapu jest zdefiniowanie, jakie funkcje powinien mieć nowy produkt. Powinny one wystarczać, żeby spełniał swoją podstawową rolę, ale jednocześnie pozostawał skuteczny. Wstępne założenia są też ważne w procesie późniejszej rozbudowy produktu.

Zespół projektowy, bazując na danych zebranych w poprzednich etapach, musi wyłonić funkcje, które bezpośrednio rozwiązują problem użytkowników. Musi zatem skoncentrować się na aspektach niezbędnych, by produkt spełniał swoją rolę na rynku, a nie na dodawaniu rozwiązań, które mogą wydłużyć czas i zwiększyć koszty produkcji.

Warto też przeanalizować minimalny zestaw funkcji, który sprawi, że produkt będzie funkcjonalny i wartościowy dla użytkowników. Muszą być one zaprojektowane tak, by zapewniać użytkownikom jak najlepsze doświadczenie. Jeśli mówimy o aplikacji mobilnej do organizacji codziennych zadań, jej podstawową funkcjonalnością jest możliwość tworzenia listy zadań – inne opcje, takie jak synchronizacja z chmurą mogą poczekać.

Często zdarza się, że pomysłodawcy produktu, chcąc uczynić go atrakcyjniejszym, dodają funkcje, które teoretycznie mogą wzbogacić doświadczenie, ale w rzeczywistości nie są istotne w kontekście głównych potrzeb odbiorców. W przypadku wczesnej wersji produktu mogą one tylko opóźnić wprowadzenie go na rynek i zwiększyć koszty.

Należy także pamiętać, że celem MVP nie jest stworzenie produktu, który spełnia wszystkie możliwe potrzeby użytkowników, ale produktu, który skutecznie rozwiązuje główny problem w sposób możliwie prosty i efektywny.

Opracowanie prototypu

Kolejnym kluczowym etapem jest opracowanie pierwszych wersji interfejsu użytkownika (UI) oraz ogólnej koncepcji designu, które będą podstawą dalszej interakcji użytkowników z produktem. Nie chodzi jeszcze o stworzenie w pełni dopracowanego i funkcjonalnego interfejsu, ale raczej o zaprojektowanie prototypu, który oddaje główną ideę produktu i umożliwia użytkownikom interakcję z jego najważniejszymi funkcjami.

Należy skupić się na najważniejszych funkcjach, które użytkownicy będą wykorzystywać w codziennym użytkowaniu, jednocześnie zapewniając im łatwą i intuicyjną obsługę. Prototyp nie musi być rozbudowany ani perfekcyjny, ale musi odpowiadać na potrzeby użytkowników i umożliwiać im szybkie i wygodne korzystanie z produktu – musi pokazać, jak użytkownicy będą wchodzić w interakcje z podstawowymi funkcjami.

Bardzo ważne jest, aby projekt uwzględniał holistyczne doświadczenie użytkownika (User Experience). Interfejs musi być zrozumiały, przejrzysty i spójny, by użytkownik, nawet bez pełnej instrukcji, mógł intuicyjnie zrozumieć, jak poruszać się po aplikacji czy stronie internetowej. Prototyp w tej fazie może przybierać różne formy, od papierowych makiet, przez interaktywne modele stworzone w narzędziach do prototypowania, takich jak Figma, Sketch, czy Adobe XD, aż po wersje zbliżone do rzeczywistego produktu, ale pozbawione pełnej funkcjonalności. Ważne jest, by prototyp mógł zostać testowany przez użytkowników i stanowił podstawę do zbierania opinii oraz obserwacji na temat użyteczności produktu. Dzięki tym testom zespół projektowy będzie mógł zidentyfikować ewentualne problemy w nawigacji, w rozumieniu interfejsu, czy też w samych funkcjach, które mogą wymagać dalszego dopracowania.

Prototyp stanowi też narzędzie do komunikacji z interesariuszami – zarówno z zespołem projektowym, jak i z potencjalnymi inwestorami czy partnerami biznesowymi. Umożliwia to prezentację koncepcji produktu w praktyczny sposób, co może przyspieszyć proces zatwierdzenia projektu i zdobywania wsparcia dla dalszego rozwoju.

Budowa produktu i realizacja MVP

Na etapie właściwego tworzenia MVP zespół projektowy przystępuje do budowy podstawowej wersji produktu. Priorytetem jest wdrożenie minimalnej liczby funkcji, dzięki którym produkt spełni główne potrzeby grupy docelowej użytkowników. Nie wymaga to zatem wykorzystywania skomplikowanych technologii ani pełnej integracji z zewnętrznymi systemami czy aplikacjami, ponieważ celem jest dostarczenie jedynie tych elementów, które umożliwiają użytkownikom korzystanie z produktu w podstawowym zakresie.

Podczas budowania MVP kluczowe jest, aby produkt działał stabilnie, nawet jeśli nie zawiera wszystkich zaplanowanych funkcji i opcji. Błędy, awarie lub problemy z użytkowaniem mogą skutkować negatywnymi opiniami i zniechęcić użytkowników do dalszego testowania produktu. W związku z tym zespół powinien zadbać, by najważniejsze funkcje działały bezbłędnie.

Warto również podkreślić, że etap tworzenia MVP wymaga ścisłej współpracy między zespołem deweloperskim, UX/UI designerami oraz innymi interesariuszami, takimi jak marketingowcy czy analitycy. Praca ta nie jest ograniczona jedynie do rozwoju technicznego, ale obejmuje także aspekt doświadczenia użytkownika, dlatego UI/UX designerzy muszą ściśle współpracować z programistami, by wdrożenie funkcji było zgodne z zamierzoną prostotą i intuicyjnością obsługi.

Testowanie i zbieranie opinii użytkowników

Testowanie MVP ma na celu uzyskanie pierwszych informacji zwrotnych od użytkowników, żeby zrozumieć ich doświadczenia z produktem i ocenić, czy spełnia on swoją rolę w rozwiązywaniu określonych problemów. Może to przyjąć różne formy, ale jedną z najczęściej stosowanych metod są beta-testy, które polegają na udostępnieniu MVP wybranej grupie użytkowników spoza zespołu deweloperskiego. Mogą mieć charakter zamknięty lub otwarty, w zależności od potrzeb. Celem tych testów jest sprawdzenie, jak produkt funkcjonuje w rzeczywistych warunkach użytkowych, jak sprawdza się w codziennym użytkowaniu i jakie problemy mogą pojawić się podczas jego eksploatacji.

Inną metodą są grupy fokusowe – dzięki nim można zrozumieć emocjonalne i poznawcze reakcje użytkowników na produkt, a także zidentyfikować aspekty, które mogą wymagać poprawy. Metoda ta może ujawnić też niewypowiedziane potrzeby użytkowników, które nie były pierwotnie uwzględnione w procesie projektowym.

Inną formą testowania jest bezpośrednie wprowadzanie produktu na rynek, choć w przypadku MVP jest to zazwyczaj etap ograniczony do małej grupy użytkowników lub rynków testowych. Celem jest sprawdzenie, jak produkt zostanie przyjęty przez szersze grono odbiorców, a także monitorowanie reakcji użytkowników na jego funkcje.

Analiza wyników i iteracja

Po zebraniu opinii użytkowników następuje analiza zebranych danych. Należy określić, które aspekty produktu są dobrze przyjęte, a które wymagają poprawy. Warto także rozważyć, które funkcjonalności warto dodać, a które mogą zostać usunięte lub zmienione. Na tym etapie dochodzi do iteracji – czyli ponownej pracy nad produktem, wprowadzania poprawek oraz dostosowywania produktu do realnych potrzeb rynku. Może to również obejmować dostosowanie strategii marketingowej, modelu biznesowego lub innych elementów strategii.

Skalowanie produktu

Gdy MVP jest już przetestowane, poprawione na podstawie opinii użytkowników i osiągnęło minimalny poziom akceptacji rynkowej, firma może zacząć myśleć o dalszym rozwoju produktu. W tym etapie zwiększa się zakres funkcjonalności, rozbudowuje interfejs użytkownika i wprowadza nowe technologie, aby produkt mógł skalować się na większą liczbę użytkowników i rynków. Skala działań zależy od wyników uzyskanych w trakcie wcześniejszych etapów.

Przykłady firm, które postawiły na Minimum Viable Product

Minimum Viable Product to koncepcja, której skuteczność potwierdzili obecni rynkowi giganci. Przykłady firm, które zaczynały od wdrożenia wystarczająco użytecznego produktu i rozwijały go z biegiem lat to:

• Przed pełnym wprowadzeniem produktu Dropbox stworzył prosty film demonstracyjny prezentujący, jak działa ich produkt, co przyciągnęło dużo zainteresowania.
• Założyciele Airbnb zaczęli od prostego serwisu, pozwalającego ludziom wynajmować materace w swoich mieszkaniach, zanim zaczęli rozwijać platformę.
• Założyciel Zappos zaczął od prostego testu, sprzedając obuwie online z lokalnego sklepu, zanim zainwestował w pełnoprawny sklep internetowy.
• Pierwsza wersja Spotify była prostą aplikacją umożliwiającą streaming muzyki, która była testowana na małym rynku, zanim została rozszerzona na większe rynki.

O skuteczności koncepcji MVP świadczy fakt, że po sukcesach wymienionych wyżej firm w zagospodarowanych przez nie niszach zaczęły pojawiać się kolejne np. Google Drive czy Tidal.

Ograniczenia MVP

Przede wszystkim MVP koncentruje się na minimalnej wersji produktu, co oznacza, że może nie zawierać wszystkich funkcji, które ostatecznie będą istotne dla pełnej satysfakcji użytkowników. Z tego powodu użytkownicy, którzy oczekują bardziej rozbudowanej wersji, mogą poczuć rozczarowanie lub niezadowolenie, co może prowadzić do negatywnych opinii i braku zaangażowania w dalsze użytkowanie produktu.

Produkty w wersji MVP mogą nie oddać pełnego obrazu tego, jak użytkownicy reagują na różne funkcje, ponieważ dostępność jedynie podstawowych opcji nie zawsze pozwala na dokładną ocenę, które aspekty produktu są kluczowe dla ich pełnej satysfakcji. W sytuacjach, gdy użytkownicy testują jedynie minimalną wersję produktu, może być trudno ocenić, jak będą reagować na bardziej zaawansowane funkcjonalności, które pojawią się w przyszłości.

Jeśli MVP nie jest odpowiednio przemyślane i dobrze zaprojektowane, może zostać postrzegane jako niedopracowane, co w konsekwencji zniechęci potencjalnych użytkowników do dalszego korzystania z produktu. W takich przypadkach zamiast stanowić solidną podstawę do dalszego rozwoju, może negatywnie wpłynąć na reputację marki.

Korzyści z MVP

Jedną z głównych zalet MVP jest możliwość szybkiego weryfikowania pomysłów produktowych z rzeczywistymi użytkownikami. Zamiast inwestować znaczące zasoby w pełny rozwój produktu, organizacja może opracować wersję, która zawiera jedynie kluczowe funkcjonalności, pozwalając na wczesne testowanie pomysłu i sprawdzenie, czy spełnia on oczekiwania rynku.

Skupiając się tylko na niezbędnych funkcjach, organizacje mogą uniknąć rozbudowy, która nie przynosi realnej wartości użytkownikom. To podejście sprzyja efektywności w fazie tworzenia produktu, ponieważ zmniejsza ryzyko nadmiernych kosztów i opóźnień, które mogą wystąpić przy rozwoju pełnej wersji produktu.

Pierwsze reakcje użytkowników mogą ujawnić nie tylko błędy i niedociągnięcia w produkcie, ale także wskazać na nieoczekiwane potrzeby, które nie zostały wcześniej uwzględnione. Tego rodzaju dane pomagają w podejmowaniu bardziej świadomych decyzji o przyszłym kierunku rozwoju produktu.

MVP daje firmom szansę na wykazanie potencjału swojego rozwiązania, co może przyciągnąć dalsze finansowanie na rozwój pełnej wersji produktu. Może to również zwiększyć wiarygodność firmy, ponieważ pokazuje, że jej zespół jest w stanie szybko przejść od pomysłu do realnego produktu, co jest często postrzegane jako oznaka profesjonalizmu i umiejętności zarządzania ryzykiem.