Crawler – co to jest i jak działa?

Crawlery stanowią niezbędne narzędzie w procesie indeksowania treści. Są one kluczem do zrozumienia, jak wyszukiwarki odnajdują i klasyfikują informacje w niezmierzonym oceanie danych online.

Z tego artykułu dowiesz się:

• Czym jest crawler?
• Jakie są korzyści z crawlerów?
• Jak działają crawlery?
• Jakie są rodzaje crawlerów?
• Jakie są typy crawlu?
• Jakie są zależności między crawlerami a crawl budgetem?
• Jakie są zależności między crawlerami a prywatnością danych?
• Jakie są zastosowania crawlerów w SEO?
• Jakie są narzędzia do crawlowania stron?
• Jakie są dobre praktyki w korzystaniu z crawlerów?

Najważniejsze informacje:

• Crawler to zautomatyzowany bot wyszukiwarki, który przeszukuje strony internetowe, analizując ich strukturę i treść. Jego zadaniem jest zbieranie danych potrzebnych do indeksowania witryn w wynikach wyszukiwania i oceny ich przydatności.
• Crawlery umożliwiają skuteczną indeksację stron, poprawiają widoczność w wyszukiwarkach, wykrywają błędy techniczne i wspierają analizę konkurencji. Dzięki nim właściciele stron mogą monitorować strukturę witryny i optymalizować SEO na podstawie rzeczywistych danych.
• Crawlery poruszają się po stronach za pomocą linków, analizując kod HTML, nagłówki, dane strukturalne i metatagi. Ich działanie opiera się na algorytmach, które decydują o kolejności odwiedzania stron i częstotliwości ich przeszukiwania.
• Wyróżniamy crawlery ogólne, specjalistyczne, techniczne, archiwizujące i analityczne. Każdy z nich pełni inną funkcję: od indeksacji treści, przez monitorowanie SEO, po analizę ofert e-commerce i archiwizację danych internetowych.
• Do najważniejszych typów crawlu należą: full crawl (pełne przeszukiwanie), incremental crawl (przyrostowy), fresh crawl (nowe treści), recrawl (ponowne odwiedziny) oraz focused crawl (tematyczny). Każdy służy innemu celowi i działa w odmiennym trybie.
• Crawlery działają w ramach ograniczonego crawl budgetu, czyli zasobów przydzielonych przez wyszukiwarkę na skanowanie danej witryny. Zła struktura strony, błędy i duplikaty mogą sprawić, że budżet zostanie zużyty na nieistotne treści.
• Crawlery mogą przypadkowo indeksować dane wrażliwe, jeśli nie są one odpowiednio zabezpieczone. Dlatego ważne jest stosowanie plików robots.txt, nagłówków noindex i uwzględnianie prywatności już na etapie projektowania struktury strony.
• Dobre praktyki obejmują stosowanie aktualnej mapy witryny, optymalizację struktury linków, eliminację błędów 404, kontrolę duplikatów i regularne testowanie widoczności. Kluczowe jest także zarządzanie plikiem robots.txt i monitorowanie wydajności.

Crawler – definicja

Crawler, znany również jako web crawle, robot internetowy, spider lub pająk, to zautomatyzowany program komputerowy, stosowany do przeglądania Internetu; zajmuje się skanowaniem i indeksowaniem zawartości stron, a także odwiedzaniem linków na stronie docelowej; jest to podstawa działania wyszukiwarek, takich jak Google, Bing czy Yahoo.

Crawler to program komputerowy używany przez wyszukiwarki do automatycznego przeglądania i indeksowania stron internetowych.

Definicja crawlera

Crawler rozpoczyna pracę od zdefiniowanej grupy adresów URL, nazywanych nasionami (seeds), i wykorzystuje znalezione na nich odnośniki do odkrywania kolejnych miejsc w sieci WWW, które należy przeszukać. Na każdej odwiedzanej witrynie crawler pobiera zawartość – tekst, obrazy, linki i inne istotne elementy – a następnie analizuje je i przetwarza, tworząc indeks, który później jest używany przez wyszukiwarkę do odnajdywania informacji w odpowiedzi na zapytania użytkowników.

Crawlery działają ciągle i automatycznie, co pozwala na bieżąco aktualizować bazy danych wyszukiwarek oraz zapewnić, że wyniki wyszukiwania są zawsze aktualne i dokładne. Crawlery muszą jednak przestrzegać pewnych reguł i wytycznych, takich jak zasady określone w plikach robots.txt na stronach internetowych, które mogą ograniczać dostęp do określonych sekcji witryn.

Korzyści z crawlerów

Crawlery wpływają na sposób, w jaki korzystamy z sieci. Ich zdolność do indeksowania jej zawartości jest niezbędna do działania wyszukiwarek. Dzięki nim użytkownicy mogą łatwo odnajdywać informacje, produkty czy usługi, a wyszukiwarki radzą sobie z gromadzeniem, organizowaniem i klasyfikowaniem ogromnych ilości danych.

Crawlery można też stosować w innych dziedzinach – w digital marketingu pomagają w analizie konkurencji i trendów rynkowych, a w SEO są niezbędne do oceny i optymalizacji stron. Mogą także służyć celom naukowym i badawczym, zbierając dane z Internetu na potrzeby analizy i badań.

Crawler to nie gość od sprzątania, tylko algorytmiczny zwiadowca – skanuje kod, struktury i zależności, by zdecydować, co warto zaindeksować. Jeśli Twoja strona nie prowadzi go za rękę, może nigdy nie dotrzeć tam, gdzie powinien. A wtedy nawet najlepsza treść może zostać kompletnie pominięta.

Max Cyrek, CEO of Cyrek Digital

Crawlery są też niezbędne w archiwizacji treści internetowych, co jest ważne zarówno dla zachowania dziedzictwa cyfrowego, jak i dla celów prawnych i regulacyjnych – mogą na przykład pomóc w śledzeniu zmian w prawie. Odgrywają też ważną rolę w zabezpieczeniach sieciowych, pomagając w wykrywaniu wrażliwych danych, potencjalnych zagrożeń i luk w zabezpieczeniach.

Działanie crawlerów

Web crawler działa w następujący sposób: przemierza zasoby internetowe, skanując każdą napotkaną stronę, link po linku, linijka po linijce kodu. Działa nie po to, by „czytać” witryny jak człowiek, ale by je rozumieć z punktu widzenia maszyny: strukturalnie, logicznie, funkcjonalnie. To gromadzenie informacji na temat architektury strony, treści, zależności między dokumentami i ukrytych danych semantycznych. Ich celem jest nie tylko indeksowanie, ale też analizowanie stron internetowych – tak, by wyszukiwarka wiedziała, co pokazać odbiorcy, kiedy ten zada pytanie.

Proces zaczyna się od tzw. seedów – zestawu adresów startowych, często pochodzących z popularnych lub autorytatywnych źródeł. Stamtąd robot wyszukiwarki rozgałęzia się po linkach wewnętrznych i zewnętrznych, stopniowo tworząc coraz dokładniejszą mapę sieci. Dobre linkowanie wewnętrzne pozwala botowi dotrzeć głęboko – aż do konkretnych podstron, które w przeciwnym razie mogłyby pozostać niewidoczne. W tym procesie szczególne znaczenie ma obecność pliku sitemap, który informuje robota, które witryny istnieją i które warto odwiedzić w pierwszej kolejności.

Na swojej drodze crawlerzy gromadzą informacje z nagłówków HTTP, analizują strukturę HTML, pliki robots.txt, metatagi, dane strukturalne, opisy alternatywne obrazków, a także identyfikują błędy techniczne, takie jak przekierowania, pętle URL, błędy 404 czy kanibalizacja treści. To nie przypadek, że narzędzia SEO – wykorzystujące crawlerów lokalnych i zewnętrznych – służą m.in. do optymalizacji witryny, audytów technicznych i lepszego zrozumienia tego, jak wyszukiwarka „widzi” stronę.

W szczególności crawlery analizują sklepy internetowe, które mają rozbudowaną strukturę kategorii, tysięcy produktów, opisów, tagów, recenzji i filtrów. W takim środowisku dobrze działający crawler jest nie tylko gwarantem widoczności w wyszukiwarce Google, ale też narzędziem wykrywania niedociągnięć technicznych, nieprawidłowych przekierowań czy duplikacji treści.

Robott wyszukiwarek z jednej strony muszą szybko dotrzeć do miliardów dokumentów, z drugiej – nie może przeciążyć serwerów. Dlatego przestrzegają zasad plików robots.txt, stosują odpowiedzialne harmonogramy indeksacji i respektują wyznaczone limity crawl rate. Dla właścicieli stron wykorzystanie crawlerów lokalnych, takich jak Screaming Frog czy Sitebulb, pozwala przygotować serwis do pełnej indeksacji i uniknąć kosztownych błędów.

Rodzaje crawlerów

Crawlery internetowe przybierają różne formy, dostosowane do specyficznych potrzeb i celów. Najbardziej znane są web crawlery wyszukiwarek internetowych, używane przez Google czy Bing do przeszukiwania Internetu i indeksowania stron. Ich działanie polega na analizie kodu strony, w tym m.in. sekcji meta, linków wewnętrznych oraz informacji zawartych w treści, by określić jej pozycję w organicznych wynikach wyszukiwania. Samo Google posiada kilka rodzajów crawlerów:

• Googlebot (znany też jako Google Crawler) to główny crawler wyszukiwarki Google. Jego głównym zadaniem jest przeszukiwanie stron internetowych i indeksowanie ich zawartości dla wyszukiwarki Google. Przeszukuje on sieć, zbierając dane z witryn, aby zaktualizować indeks Google i poprawić jej widoczność w wynikach wyszukiwania.
• Googlebot-Image to specjalistyczny crawler przeznaczony do indeksowania obrazów znajdujących się na stronach. Dzięki niemu Google może oferować trafne wyniki w wyszukiwarce grafik, bazując na słowach kluczowych, otoczeniu obrazka w treści i danych z atrybutów alt.
• Googlebot-Video jest zoptymalizowany do indeksowania treści wideo, co pozwala wyszukiwarce analizować i wyświetlać filmy w kontekście wyszukiwań multimedialnych.
• Googlebot-News skupia się na przeszukiwaniu i indeksowaniu treści związanych z aktualnościami. Jest stosowany do zasilania platformy Google News, dbając o aktualność i trafność newsów prezentowanych użytkownikom.
• Googlebot-Mobile i Googlebot-Smartphone są odpowiedzialne za analizę stron zoptymalizowanych pod kątem urządzeń mobilnych. W dobie mobile-first indexing to właśnie te roboty decydują o tym, jak witryna prezentuje się odbiorcom mobilnym i jak jest oceniana przez algorytmy.
• AdsBot-Google działa w ekosystemie Google Ads. Ocena jakości stron docelowych, do których prowadzą reklamy, ma kluczowe znaczenie dla ustalenia jakości reklamy, jej kosztu oraz skuteczności.

Każdy z tych crawlerów pełni unikalną rolę w ekosystemie Google, pomagając gromadzić, indeksować i organizować różne rodzaje treści dostępnych w Internecie. Oprócz nich wyróżnia się także inne rodzaje crawlerów, wykorzystywane w bardzo konkretnych celach:

• Crawlery specjalistyczne są zaprojektowane do przeszukiwania wybranych typów stron – mogą analizować tylko blogi, portale informacyjne, katalogi produktowe czy sklepy online. Przykładem mogą być ebay crawler czy amazon crawler, których celem jest zbieranie informacji o ofertach, cenach i dostępności produktów, często w czasie rzeczywistym.
• Crawlery archiwizujące, takie jak Internet Archive’s Wayback Machine, mają zupełnie inne zadanie – zapisują kopie stron w określonym czasie, tworząc cyfrowe archiwum sieci. Nawet jeśli witryna zniknie z Internetu, jej kopia pozostaje dostępna dla użytkowników.
• Crawlery do monitorowania treści są wykorzystywane m.in. przez agencje PR, działy marketingu i osoby prywatne do śledzenia informacji na temat marki, produktu, osoby lub konkurencji. Dzięki nim można automatycznie wykrywać zmiany treści, wzmianki lub nowe publikacje.
• Crawlery do analizy SEO to narzędzia używane przez specjalistów do badania struktury witryny, identyfikacji błędów technicznych (np. indeksacji), duplikatów treści, niedziałających linków czy nieoptymalnych tagów w sekcji meta. Działają lokalnie (np. Screaming Frog) lub jako usługi w chmurze (np. AhrefsBot). Ich zadaniem jest poprawa jakości witryny i zwiększenie jej widoczności w wyszukiwarkach internetowych.
• Crawlery transakcyjne to boty, które symulują działania użytkowników na stronie – wypełniają formularze, dokonują zakupów testowych, weryfikują poprawność działania koszyka lub płatności. Używane są w testach automatycznych i optymalizacji UX.
• Focused crawler to inteligentny robot, który przeszukuje sieć wyłącznie pod kątem określonych tematów. Dzięki analizie semantycznej i filtrom tematycznym, zbiera informacje tylko z wybranej dziedziny – np. medycyny, prawa, nowych technologii.
• Wśród narzędzi open source warto wspomnieć o Apache Nutch – elastycznym frameworku do budowy własnych crawlerów. Pozwala tworzyć dedykowane systemy indeksujące na potrzeby wyszukiwarek wewnętrznych, agregatorów treści czy aplikacji analitycznych.

Typy crawlu

Najbardziej podstawowym i najczęściej stosowanym typem crawlu jest full crawl, czyli pełne przeszukanie zasobów danej domeny. Taki crawl jest zwykle uruchamiany podczas pierwszej indeksacji lub dużej zmiany na stronie. Bot zaczyna od strony głównej i systematycznie przechodzi przez wszystkie dostępne linki, tworząc pełną mapę treści. To działanie intensywne – zarówno dla serwera, jak i dla crawl budżetu – dlatego w praktyce stosowane jest oszczędnie.

Znacznie częściej mamy do czynienia z incremental crawlem – czyli indeksacją przyrostową. Tu crawler nie przeszukuje całej strony od nowa, lecz odwiedza tylko te podstrony, które zmieniły się od ostatniej wizyty. Wykorzystuje do tego sygnały, takie jak nagłówki Last-Modified, znaczniki ETag czy częstotliwość aktualizacji konkretnych sekcji. To podejście bardziej ekonomiczne i dostosowane do dynamicznych serwisów.

Z kolei recrawl to sytuacja, w której bot wraca do już znanych adresów – nie po to, żeby je odkryć, ale by zweryfikować ich aktualność i status. To absolutna podstawa utrzymania aktualnego indeksu i przeciwdziałania błędom 404, przekierowaniom czy duplikatom.

Na tym tle wyróżnia się fresh crawl, którego zadaniem jest szybka identyfikacja i zaindeksowanie nowych treści. Wyszukiwarki uruchamiają fresh crawl wtedy, gdy wykryją „świeży szum” – nowe artykuły, komunikaty prasowe, strony produktowe. Ten crawl działa agresywnie i selektywnie – priorytet mają źródła o wysokim TrustRanku, częstej aktualizacji i silnym linkowaniu wewnętrznym. W przypadku mediów, blogów czy e-commerce decyduje, kto pojawi się w wynikach jako pierwszy.

W bardziej zaawansowanych przypadkach pojawia się focused crawl – rodzaj przeszukiwania tematycznego. Tutaj robot porusza się po stronach zgodnych z określonym zakresem semantycznym lub tematycznym (np. tylko treści medyczne albo tylko sklepy z elektroniką). To crawl zorientowany na cel, często wykorzystywany przez branżowe agregatory, uczelnie czy firmy analityczne.

Wreszcie mamy deep crawl i shallow crawl – dwa podejścia różniące się głębokością penetracji struktury linków:

• Shallow crawl sięga tylko do najważniejszych warstw strony – zazwyczaj pierwszych dwóch-trzech poziomów od homepage.
• Deep crawl to odwrotność: zagląda w najdalsze zakamarki serwisu, nawet jeśli trzeba przekopać się przez wiele poziomów kategorii i tagów. Ten drugi typ jest wymagający i często wyzwala problemy z duplikacją treści, kanibalizacją fraz kluczowych czy niską jakością tzw. orphan pages.

Crawler a crawl budget

Crawl budget, czyli budżet crawlowania, określa, ile stron i z jaką częstotliwością crawler może przetworzyć w określonym czasie. Jest on zależny od czynników, takich jak szybkość ładowania się strony, jej popularność i ważność dla użytkowników, a także od ilości i jakości linków wewnętrznych i linków przychodzących.

Wysoka jakość i dobra optymalizacja strony mogą zwiększyć crawl budget, ponieważ wyszukiwarki uznają ją za wartościową, a problemy (błędy serwera czy duże ilości duplicate content) mogą obniżać crawl budget, co jednocześnie ogranicza częstotliwość wizyt crawlera. Może to doprowadzić do sytuacji, w której nie wszystkie strony na witrynie zostaną zindeksowane.

Crawlery a prywatność danych

Crawlery, choć niezbędne dla funkcjonowania wyszukiwarek internetowych i innych usług, mogą stanowić wyzwanie dla prywatności danych. Często nie rozróżniają one publicznie dostępnych informacji i danych, które nie powinny być gromadzone lub indeksowane. Crawler może zindeksować strony, zawierające prywatne dane (np. osobiste adresy e-mail, numery telefonów czy poufne dokumenty), które zostały przypadkowo umieszczone w publicznie dostępnym miejscu.

Właściciele stron mogą używać pliku robots.txt, aby uniemożliwić crawlerom dostęp do określonych części swoich stron internetowych, ale nie wszystkie roboty przestrzegają zawartych w pliku zasad, więc niektóre dane mogą nadal być niechcący zindeksowane. Oznacza to, że przeciwko crawlerom najlepiej jest użyć ich samych – specjalistyczne roboty do przeszukiwania Internetu w poszukiwaniu wycieków danych mogą pomóc w identyfikacji i naprawie luk w zabezpieczeniach.

Nie zmienia to faktu, że równowaga między użytecznością crawlerów, a ochroną prywatności danych jest krucha i wymaga stałej pielęgnacji. Crawlery są niezbędne do funkcjonowania Internetu, ale ich zdolność do gromadzenia i indeksowania danych wymaga odpowiednich środków ochrony, więc twórcy crawlerów i administratorzy stron internetowych muszą być świadomi zagrożeń i odpowiednio zarządzać dostępem do danych.

Zastosowania crawlerów w SEO

Głównym zadaniem crawlerów w kontekście SEO jest przeszukiwanie i indeksowanie stron internetowych, co pozwala wyszukiwarkom zrozumieć ich zawartość i strukturę. Równie ważne w tym kontekście jest zrozumienie sposobu, w jaki crawler odwiedza stronę – może to pomóc w identyfikacji oraz rozwiązaniu problemów technicznych i błędów indeksowania (takich jak błędy w plikach robots.txt lub błędy serwera), które mogłyby przeszkadzać w indeksowaniu, a nawet uniemożliwić crawlerom dostęp do części strony.

Warto zadbać, żeby strona była i responsywna i przyjazna dla urządzeń mobilnych – wyszukiwarki, takie jak Google, traktują priorytetowo indeksowanie mobilne, co oznacza, że preferują i lepiej oceniają strony zoptymalizowane pod kątem urządzeń mobilnych. Witryna powinna być dobrze zorganizowana, pełna wartościowej treści i technicznie dostosowana do potrzeb robotów. Oprócz tego, musi być łatwo dostępna, więc należy unikać głębokiego zagnieżdżania ważnych informacji i upewnić się, że istotne treści są dostępne za pomocą prostego przeglądania. Struktura strony powinna być logiczna i uporządkowana, z wyraźnym podziałem na sekcje i podstrony.

Aby ułatwić pracę crawlerom, należy zadbać o to, żeby strona miała odpowiednią szybkość ładowania, ponieważ długi czas wczytywania może negatywnie wpływać na indeksowanie. W tym celu należy zoptymalizować obrazy, zminimalizować kod JavaScript i CSS oraz skorzystać z szybkich serwerów. Ważne jest też stosowanie odpowiednich meta tagów i tytułów – powinny być one jasne i odzwierciedlać treść strony, a meta tagi powinny zawierać odpowiednie słowa kluczowe.

Istnieją też praktyki, których należy unikać. Jedną z nich jest nadużywanie fraz kluczowych (tzw. keyword stuffing) lub ukrywanie tekstu na stronie przez użycie tego samego koloru tekstu i tła (znany jako cloaking) – mogą one zostać uznane za manipulację i spowodować obniżenie rankingu strony w wynikach wyszukiwania. Należy unikać także tworzenia duplikatów treści.

Narzędzia do crawlowania stron

Istnieje wiele narzędzi do crawlowania stron, które pomagają w różnych aspektach SEO, analizie stron internetowych oraz w gromadzeniu danych. Oto kilka popularnych narzędzi do crawlowania stron:

• Screaming Frog SEO Spider to jedno z najbardziej popularnych narzędzi do crawlowania stron. Pozwala szybko przeszukiwać strony w celu identyfikacji problemów SEO i jest szczególnie użyteczny w audytach SEO.
• Google Search Console to bezpłatne narzędzie, które pozwala webmasterom monitorować sposób, w jaki Googlebot widzi i indeksuje stronę. Daje też dostęp do informacji o indeksowaniu, błędach crawlowania czy słowach kluczowych.
• Ahrefs oferuje szeroki zakres narzędzi do analizy SEO, w tym potężny crawler, który pozwala sprawdzić profil linków zwrotnych, monitorować ranking słów kluczowych czy przeprowadzić pełny audyt stron.
• Semrush jest użyteczny w analizie konkurencji, badaniu słów kluczowych, monitorowaniu rankingu oraz wykonywaniu audytów SEO.
• Moz Pro pomaga w identyfikowaniu problemów SEO, takich jak błędy crawlowania, problemy z indeksowaniem i inne.
• DeepCrawl to zaawansowane narzędzie do crawlowania, które oferuje szczegółową analizę techniczną strony. Jest szczególnie przydatne dla dużych stron internetowych i e-commerce.
• Botify służy do identyfikacji i naprawy błędów crawlowania oraz optymalizacji strony pod kątem lepszego indeksowania przez wyszukiwarki
• Sitebulb to narzędzie do audytu SEO oferuje intuicyjny interfejs użytkownika i bogate zestawy danych, które pomagają w identyfikacji i rozwiązaniu problemów SEO.

Dobre praktyki w korzystaniu z crawlerów

Podstawową dobrą praktyką w korzystaniu z crawlerów jest właściwe skonfigurowanie pliku robots.txt – nie jako blokady wszystkiego, czego się nie rozumie, ale jako precyzyjne narzędzie sterujące dostępem. To on decyduje, gdzie crawler może wejść, a gdzie nie powinien. W tym samym duchu należy dbać o mapę witryny (sitemap.xml), która pełni rolę drogowskazu — nie tylko wskazuje robotom, gdzie szukać treści, ale też podpowiada, które strony są najważniejsze i jak często się zmieniają. Jej aktualność to absolutna podstawa.

Prawdziwa sztuka zaczyna się przy optymalizacji crawl budgetu – czyli zasobów, jakie wyszukiwarka przeznacza na skanowanie danej witryny. W praktyce oznacza to:

• unikać niekończących się pętli paginacji,
• eliminować duplikaty,
• kontrolować przekierowania strony,
• stale monitorować błędy 404, które działają jak ślepe zaułki w cyfrowym mieście. Im mniej ich napotka robot, tym bardziej skupi się na indeksowaniu realnej, wartościowej treści.

Strona ładująca się wieki albo naszpikowana skryptami JavaScript bez fallbacków HTML to dla crawlera jak zasłonięta witryna – jest, ale nie wiadomo, co jest w środku. Testowanie działania botów (choćby narzędziami, takimi jak Screaming Frog, Sitebulb czy crawlerami wbudowanymi w Search Console) powinno być stałym elementem rutyny SEO. To one pokażą, czy strona mówi do robotów wyraźnie i zrozumiale, czy raczej bełkocze w nieczytelnym kodzie.

Korzystanie z crawlerów to więc nie tylko kwestia narzędzi, ale filozofii – zakładającej, że robot sieciowy to pierwszy „czytelnik” Twojej strony. Jeśli zignoruje treść, użytkownik może nigdy jej nie zobaczyć. A w cyfrowym świecie widoczność to waluta, której nie można marnować.