Analiza rynku – jak poprawnie ją przeprowadzić? 

Analiza rynku to nieocenione narzędzie w rękach przedsiębiorców. Pozwala m.in. na zrozumienie docelowego rynku, jego dynamiki oraz umożliwia podejmowanie świadomych decyzji biznesowych, przynoszących oczekiwane rezultaty.

Z tego artykułu dowiesz się: 

• Czym jest analiza rynku?
• Z jakich elementów składa się analiza rynku?
• Jakie są metody analizy rynku?
• Jak przeprowadzić analizę rynku?
• Jakie korzyści wynikają z przeprowadzenia analizy rynku?

Analiza rynku – definicja  

Analiza rynku to proces oceny warunków ekonomicznych na danym rynku – czy to lokalnym, krajowym czy światowym. Ma ona na celu zrozumienie, jakie możliwości biznesowe oferuje dany rynek. Jest to swoisty puls otoczenia, który przedsiębiorca bada, aby ocenić, czy inwestycja będzie lub jest opłacalna.

Analiza rynku to zbieranie informacji dotyczących rynku, na którym firma działa lub planuje działać. Dane obejmują zwykle takie aspekty, jak wielkość rynku, trendy wzrostu czy zachowania konsumentów.

Definicja analizy rynku

Podjęcie analizy rynku pozwoli Ci zorientować się, w którą stronę zmierzać. Zidentyfikujesz obszary, w których Twoja firma może osiągnąć przewagę konkurencyjną oraz zrozumiesz, jakie czynniki mogą wpływać na sukces lub porażkę produktu czy usługi.  

Elementy analizy rynku 

Analiza rynku powinna być kompleksowa i uwzględniać różne aspekty działalności biznesowej. Najważniejsze elementy, które powinny znaleźć się w Twojej analizie rynku to m.in.: 

• Cel analizy – pierwszy element to określenie celu planowanej analizy rynku. Identyfikacja celu pozwoli Ci na ukierunkowanie kolejnych działań. Przykładowo, możesz skupić się na zrozumieniu swojej grupy docelowej lub/i poznaniu działań konkurencji.
• Wybór metodologii badawczej – niezwykle istotny jest również wybór metody analizy rynku. Określa on sposób, w jaki będziesz zbierać oraz analizować pozyskiwane informacje.
• Segmentacja rynku – jest to podział rynku na mniejsze grupy konsumentów ze względu na określone cechy, preferencje czy zainteresowania. Dzięki temu możliwe jest lepsze zrozumienie ich potrzeb oraz tworzenie dopasowanych do nich ofert produktowych czy usługowych.
• Analiza konkurencji – szczegółowa analiza działań konkurencji, np. pod kątem cen, strategii marketingowych, jakości produktów czy obsługi klienta. Pozwala to zrozumieć, jaka jest Twoja pozycja w porównaniu z innymi graczami na rynku. 
• Ocena trendów na rynku – analiza otoczenia rynkowego pod względem obecnych i potencjalnych trendów, dotyczących np. wzrostu, innowacji czy zmian prawnych.

Metody analizy rynku 

Metoda analizy rynkowej powinna być dostosowana do potrzeb i możliwości finansowych przedsiębiorstwa. Jeśli dysponujesz odpowiednim budżetem, rozważ skorzystanie z usług firm outsourcingowych, które posiadają specjalistów z dziedziny ekonomii i marketingu. Taka forma analizy może obejmować badania eksperymentalne, symulacyjne oraz heurystyczne metody analizy rynku. Zanim jednak zdecydujesz, czy działasz na własną rękę, czy ze wsparciem firmy zewnętrznej, to poznaj dostępne metody analizy rynku. Należą do nich m.in.:  

Analiza SWOT  

Analiza SWOT to narzędzie strategiczne, które służy identyfikacji mocnych i słabych stron organizacji (Strengths, Weaknesses) oraz analizie szans i zagrożeń, jakie mogą wpłynąć na jej działalność (Opportunities, Threats). Mocne strony to wewnętrzne cechy lub zasoby organizacji, które przynoszą jej przewagę konkurencyjną. Słabe strony to natomiast te aspekty działalności, które mogą ograniczać jej skuteczność. Szanse i zagrożenia związane są natomiast z otoczeniem zewnętrznym organizacji i mogą wynikać ze zmian na rynku.  

Analiza cyklu życia produktu  

Jest to narzędzie, które służy ocenie etapów, jakie przechodzi produkt od momentu wprowadzenia na rynek do wycofania z niego. Cykl życia produktu obejmuje zazwyczaj wprowadzenie, wzrost, dojrzałość i zanik produktu. Analiza ta pomaga firmom zrozumieć, w jakim stadium cyklu znajduje się ich produkt i podejmować odpowiednie decyzje strategiczne, dotyczące m. in. rozwoju produktu, działań marketingowych, czy wycofania z rynku.  

Analiza portfelowa  

Jest to narzędzie zarządzania strategicznego, które służy ocenie portfela produktów lub usług przedsiębiorstwa. Analiza ta opiera się na kategoryzacji produktów lub usług na podstawie ich udziału w rynku i tempa wzrostu. Najczęściej stosowaną metodą analizy portfelowej jest macierz BCG (Boston Consulting Group), która dzieli produkty na gwiazdy, znaki zapytania, dojne krowy i psy. Pozwala to przedsiębiorstwu skoncentrować swoje zasoby na najbardziej obiecujących produktach lub usługach. 

Analiza PEST  

To narzędzie analizy środowiska zewnętrznego, które skupia się na identyfikacji czynników politycznych, ekonomicznych, społecznych i technologicznych, które mogą mieć wpływ na działalność organizacji. Analiza PEST pozwala organizacji zrozumieć otoczenie, w którym działa, i odpowiednio dostosować swoje strategie do zmian w tym otoczeniu.

Przeprowadzanie analizy rynku  

Aby odpowiednio przeprowadzić analizę rynku, zwróć szczególną uwagę na następujące aspekty:

Określanie celu  

Przeprowadzenie analizy rynku robi się po coś. Takie działanie ma swój cel, a Twoim zadaniem jest dokładne określenie go. Jest wiele powodów, dla których firmy decydują się na analizę rynku. Być może chcesz poznać dokładnie swoją konkurencję lub sprawdzić, czy Twój produkt będzie tak innowacyjny, jak myślisz. Określenie celu pozwoli Ci dobrać narzędzia i ustalić, które dane są dla Ciebie niezbędne.   

Wybór docelowych klientów  

Czy jesteś w stanie wymienić choć jedną firmę, która kieruje swoją ofertę do wszystkich? Pewnie nie, dlatego pamiętaj o wyborze własnej grupy docelowej klientów. Analizując rynek, określ, do kogo kierowana jest Twoja oferta – komu chcesz sprzedawać swoje produkty? Pozwoli Ci to o wiele efektywniej targetować gamę produktów lub usług. Jakie informacje dotyczące klientów są bardzo ważne? Są to m.in.:

• wiek, 
• płeć, 
• dochód, 
• lokalizacja, 
• zawód, 
• wykształcenie, 
• zwyczaje zakupowe,  
• zainteresowania. 

Badanie konkurencji  

Badanie rynku to przede wszystkim głębsza analiza własnych konkurentów. Spójrz na mocne i słabe strony marek, z którymi chcesz konkurować. Przeanalizuj działania firm, które mogą być inspiracją dla Twojej organizacji.  

Analiza danych  

Wszystkie pozyskane informacje powinny zostać poddane gruntownemu badaniu i pogrupowaniu. Podziel zdobyte dane na kilka sekcji, dzięki czemu łatwiej będzie Ci je przeanalizować, a następnie wyciągnąć adekwatne wnioski. Dane możesz pogrupować według następujących kryteriów:

• wskaźniki wzrostu rynku,  
• prognozowany udział w rynku,  
• obraz branży,  
• potrzeby danych grup klientów.  

Korzyści wynikające z przeprowadzenia analizy rynku 

Przeprowadzenie analizy rynku może przynieść wiele korzyści Twojej firmie. Są to m.in.:

• Lepsze zrozumienie cech i potrzeb klientów – analizując rynek możesz lepiej poznać i zrozumieć cechy i potrzeby swoich konsumentów, co pozwoli Ci na tworzenie ofert, dopasowanych do ich indywidualnych oczekiwań.
• Wsparcie planowania strategicznego – poznając i analizując rynek, na którym działasz lub planujesz działać, możesz podejmować bardziej świadome decyzje, np. w zakresie planowanych inwestycji czy definiowanych celów biznesowych.
• Optymalizacja strategii biznesowej – informacje dotyczące rynku pozwolą Ci również na wprowadzanie odpowiednich zmian w realizowanej strategii biznesowej firmy.
• Identyfikacja potencjalnych szans i zagrożeń – analizując rynek poznasz także potencjalne szanse i zagrożenia, jakie mogą pojawić się w trakcie prowadzonej działalności. Dzięki temu nie przegapisz okazji na rozwój oraz będziesz w stanie przygotować się na ewentualne trudności.
• Dostosowanie do warunków i trendów rynkowych – znając dynamikę rynku i regularnie analizując zachodzące w nim zmiany, możesz adaptować się do nowych trendów i warunków.
• Większa przewaga konkurencyjna – znajomość cech i potrzeb konsumentów, świadome decyzje biznesowe, skuteczna strategia konkurencyjna oraz dostosowanie do aktualnych warunków i trendów sprawią, że będziesz mógł wyróżnić się na tle swojej konkurencji i zdobyć przewagę na rynku.