Style zarządzania – co to jest i jak znaleźć swój?  

Rozwój danego przedsiębiorstwa nie jest definiowany tylko przez posiadany kapitał, lecz także przez kadrę zarządzającą i pracowniczą. To właśnie ludzie decydują w dużej mierze o funkcjonowaniu firmy. Jeśli zarządzanie zespołem będzie nieprawidłowe, to wartość danego przedsiębiorstwa nie będzie satysfakcjonująca dla inwestorów czy udziałowców. Aby odpowiednio zarządzać zespołem, należy natomiast wybrać właściwy sobie styl. Z tego artykułu dowiesz się: 

• Czym jest styl zarządzania?
• Jakie są style zarządzania?
• Jak wybrać własny styl zarządzania?
• Dlaczego wybór odpowiedniego stylu zarządzania jest ważny?

Styl zarządzania – definicja  

Styl zarządzania to kompleksowy zestaw charakterystycznych technik, a także zachowań, które managerowie wykorzystują w procesie kierowania organizacją lub zespołem. Ma to na celu osiągnięcie określonych celów i efektywnego zarządzania zasobami. Styl zarządzania można zdefiniować jako unikalną kombinację cech, a tym: 

• metod podejmowania decyzji, 
• komunikacji,  
• podejścia do liderowania, 
• podejścia do problemów czy wyzwań, 
• filozofii zarządzania. 

Styl zarządzania to zbiór praktyk, technik i zachowań, stosowanych przez kierowników i managerów podczas zarządzania zespołem lub organizacją.

Co to są style zarządzania?

Styl zarządzania jest ściśle związany z osobowością i doświadczeniem managera, ale także z kontekstem organizacyjnym, w jakim działa. Jest on efektem interakcji między indywidualnymi cechami managera a wymaganiami i charakterem organizacji. 

Rodzaje stylów zarządzania

Styl przywództwa odnosi się do różnych zachowań lidera. Ciężko wskazać na jeden główny styl – każdy manager zupełnie inaczej opracowuje bowiem strategie i w odmienny sposób realizuje plany. Możemy wyróżnić jednak 11 stylów zarządzania. Są to: 

Liberalny styl zarządzania  

Styl liberalny to podejście do zarządzania, które charakteryzuje się dawaniem pracownikom znacznej swobody w podejmowaniu decyzji i organizowaniu swojej pracy. Osoba, stosująca ten styl, minimalizuje swoją ingerencję w codzienne obowiązki pracowników, nie narzuca określonego stylu pracy ani podziału obowiązków w zespole. W tym podejściu nie występuje nadmierny nadzór czy kontrola nad wykonywaną pracą. Unika się także oceniania osiągnięć pracowników. 

Demokratyczny styl zarządzania 

Ten rodzaj stylu to połączenie równowagi i uniwersalności. Pracownicy mają bardzo duży wpływ na podejmowane działania, jak i wykonywane zadania, ale nie są sami w sobie decyzyjni. Osoba sprawująca nad nimi kontrolę, umożliwia im aktywny udział w procesie rozwoju przedsiębiorstwa, a także pozwala im na wyrażanie własnych opinii i dzielenie się pomysłami. Kierownik nie tylko słucha, lecz także angażuje pracowników do wspólnego opracowywania rozwiązań i planów działania. Jest otwarty na różnorodność perspektyw i podejść, co sprzyja twórczemu podejściu do problemów i podejmowaniu innowacyjnych działań.  

Autokratyczny styl zarządzania  

Autokratyczny styl zarządzania to podejście, oparte na silnym przywództwie i pełnej kontroli ze strony kierownika nad działaniami i decyzjami pracowników. W tym stylu zarządzania manager podejmuje decyzje samodzielnie i wydaje konkretne polecenia, które pracownicy są zobowiązani realizować zgodnie z przekazanymi instrukcjami. Pracownik w ramach tego stylu nie może prezentować swoich pomysłów i krytycznych uwag ani wykazywać własnej inicjatywy. W związku z tym, w pracy może panować negatywna atmosfera, a styl ten na dłuższą metę może obniżać motywację pracowników i ich efektywność. 

Transformacyjny styl zarządzania 

W transformacyjnym styku zarządzania managerowie motywują swoich pracowników do ciągłego rozwoju i przekraczania własnych granic. W efekcie pozwala to na osiąganie konkretnych celów biznesowych oraz na nieustanny rozwój i pozytywną transformację całej organizacji.  

Strategiczny styl zarządzania  

Strategiczny styl zarządzania polega na planowaniu, opracowywaniu i realizowaniu długoterminowej strategii, mającej na celu osiągnięcie misji i wizji firmy. Kierownicy strategiczni starają się zrozumieć obecny krajobraz biznesowy oraz przewidzieć przyszłe trendy i wyzwania. W tym stylu zarządzania pracownicy są stale zachęcani do wizualizacji i planowania, dzięki czemu rośnie ich motywacja.  

Transakcyjny styl zarządzania  

Opiera się on na nagradzaniu, a także karaniu pracowników – kierownicy ustalają zasady, a następnie pilnują ich przestrzegania. Liderzy nagradzają pracowników, kiedy osiągną oni założony cel, na przykład ilość sprzedanych produktów lub usług. Transakcyjny styl zarządzania opiera się na założeniu, że zespół potrzebuje jasnej struktury i stałego monitorowania postępów. 

Trenerski styl zarządzania  

Świadome przywództwo opiera się na identyfikowaniu i rozwijaniu mocnych stron każdego pracownika. Trenerski styl zarządzania może przypominać styl demokratyczny i strategiczny, jednak nacisk kładziony jest przede wszystkim na rozwój i sukces poszczególnych pracowników. Dzięki temu mogą oni efektywnie ze sobą współpracować i przyczyniać się do sukcesu całej organizacji. 

Biurokratyczny styl zarządzania  

W tym stylu liczy się przestrzeganie zasad i procedur, obowiązujących w przedsiębiorstwie.  Managerowie biorą pod uwagę opinie i pomysły pracowników, ale tylko wtedy, gdy są one zgodne z regulaminem i polityką firmy lub ogólnie przyjętymi i akceptowanymi praktykami. 

Wizjonerski styl zarządzania  

Ten styl zarządzania skupia się na długoterminowych celach. Managerowie zarządzający w sposób wizjonerski inspirują swój zespół i konsekwentnie przybliżają go do osiągnięcia wyznaczonych celów. Liderzy zachęcają do współpracy i uważają, że inteligencja emocjonalna oraz praca zespołowa w znacznym stopniu przyczyniają się do sukcesu danej firmy. 

Styl zarządzania, wyznaczający tempo  

W tym przypadku managerowie narzucają wysokie tempo, a także określają wyjątkowo ambitne standardy. Oczekują od pracowników, że osiągną oni wyznaczone cele, a ich wyniki będą imponujące. W procesowym stylu zarządzania liczy się wynik, produktywność na najwyższym poziomie oraz terminowość. Pracownicy dokładnie wiedzą, czego oczekuje od nich lider i w jaki sposób mają wykonać dane zadania. 

Sytuacyjny styl zarządzania  

Stosując sytuacyjny styl zarządzania, menagerowie dopasowują swoje działania i strategie do danego wyzwania, zespołu lub sytuacji. Działają oni sprawnie – oceniają kompetencję, a także zaangażowanie poszczególnych osób, aby wypracować adekwatne do danej sytuacji podejście.  

Wybór własnego stylu zarządzania  

Bycie liderem to prawdziwe wyzwanie, które wymaga stałego zwiększania swoich umiejętności i dokształcania w tematach, związanych z zarządzaniem. Znalezienie własnego stylu jest procesem, który wymaga samopoznania, uczenia się i dostosowywania do różnych sytuacji. Aby wybrać odpowiedni dla siebie styl zarządzania:  

• Poznaj siebie – odkryj, w czym dokładnie jesteś dobry i jaka komunikacja z pracownikami przynosi największe efekty. Poznanie siebie pozwoli Ci na dopasowanie stylu zarządzania do swoich umiejętności i potrzeb. Osoba z dużą wrażliwością może nie poradzić sobie np. biurokratycznym stylem zarządzania, za to dobrze odnajdzie się w stylu trenerskim lub demokratycznym.  
• Zdefiniuj swoje cele i wartości – zastanów się nad swoimi wartościami i priorytetami jako lidera. Dzięki temu będziesz w stanie podejmować decyzje zgodne z Twoimi przekonaniami oraz będziesz mógł wypracować odpowiedni styl zarządzania. 
• Obserwuj cenionych przywódców – z pewnością są osoby, które darzysz szacunkiem za ich osiągnięcia. Być może są to znani managerowie lub Twoi byli współpracownicy. Obserwuj ich rozwój, a także zachowanie na spotkaniach czy podczas rozmowy i notuj, co dokładnie spodobało Ci się w danym liderze. Następnie analizuj ich działania pod kątem konkretnych stylów zarządzania. 
• Próbuj różnych stylów zarządzania – nie bój się próbować różnych stylów zarządzania w różnych sytuacjach. Możesz rozważyć stosowanie różnych stylów w zależności od charakteru zespołu, celów projektu czy rodzaju organizacji. Eksperymenty pomogą Ci zidentyfikować, który styl działa najlepiej w danym kontekście. 
• Znajdź mentora biznesowego – mentor pozwoli Ci w wyborze konkretnego stylu przywództwa lub nakieruje Cię na właściwy tor. Mentorem może być osoba, zajmująca się doradztwem biznesowym zawodowo, a nawet Twój szef czy lider, którego cenisz.  
• Proś o opinie i feedback – poproś o informację zwrotną swoich przełożonych i współpracowników. Obserwują Cię oni z zupełnie innej perspektywy, dlatego wiedzą, nad czym powinieneś pracować lub, w którym kierunku się rozwijać. Przygotuj sobie listę pytań, a następnie przekaż ją wybranym kolegom i koleżankom z pracy. Pozyskane informacje pomogą Ci w wyborze odpowiedniego stylu zarządzania. 

Znaczenie wyboru odpowiedniego stylu zarządzania 

Wybór odpowiedniego stylu zarządzania – wpływa on zarówno na funkcjonowanie poszczególnych członków organizacji, jak i na funkcjonowanie całego przedsiębiorstwa. Dzięki dobrze dobranemu stylowi zarządzania zespół staje się bardziej produktywny – pracownicy znają bowiem swoje obowiązki, wymagania i zasady, panujące w firmie i są bardziej terminowi. Brak określonego stylu zarządzania wprowadza natomiast chaos i przekłada się na gorsze wyniki biznesowe przedsiębiorstwa.