Overtrading – co to jest?

Overtrading często występuje w zmiennych warunkach rynkowych, gdy nagłe wahania cen mogą skłaniać do impulsywnego handlu, a także w sytuacjach, gdy dostępność technologii i platform tradingowych ułatwia szybkie oraz częste zawieranie transakcji. Czym jest i jakie są jego skutki?

Z tego artykułu dowiesz się:

• Czym jest overtrading?
• Jakie osoby są podatne na overtrading?
• Jakie sytuacje rynkowe zwiększają możliwość wystąpienia overtradingu?
• Jakie są skutki overtradingu?

Overtrading – definicja

Overtrading to zjawisko odnoszące się do nadmiernej aktywności handlowej inwestorów na rynkach kapitałowych. Pojawia się najczęściej w sytuacjach, gdy inwestorzy ulegają presji rynkowej, próbują „odrobić” wcześniejsze straty albo reagują na nagłe zmiany rynkowe.

Overtrading to dokonywanie zbyt dużej liczby transakcji w krótkim czasie, często wynikające z nadmiernej pewności siebie, impulsu emocjonalnego bądź dążenia do osiągnięcia szybkiego zysku.

Definicja overtradingu

Skutki overtradingu mogą być poważne, prowadząc do wyższych kosztów transakcyjnych, zwiększonego ryzyka finansowego, a także do psychicznego zmęczenia i stresu. Zrozumienie oraz kontrolowanie tego zjawiska jest podstawowe dla zachowania pozytywnego bilansu finansowego, a także emocjonalnego każdego inwestora. 

Osoby podatne na overtrading

Overtrading to zjawisko, któremu mogą ulegać zarówno początkujący inwestorzy indywidualni, jak i profesjonalni traderzy, choć przyczyny oraz okoliczności występowania mogą się różnić w zależności od grupy. 

Początkujący inwestorzy indywidualni

Często mniej doświadczeni inwestorzy indywidualni są bardziej podatni na overtrading. W obliczu występowania nagłych zmian rynkowych, mogą działać pod wpływem emocji, próbując szybko zyskać na wahaniach cen. Typowe sytuacje, w których pojawia się overtrading, obejmują: 

• Nadmierną pewność siebie – po serii udanych transakcji, inwestorzy mogą poczuć za dużą pewność siebie, co prowadzi do częstszego dokonywania transakcji bez odpowiedniej analizy ryzyka inwestycyjnego. 
• Próby odrobienia strat – inwestorzy mogą próbować odrobić wcześniejsze straty, dokonując szybkich i często nieprzemyślanych transakcji, licząc na szybki zysk. 
• Reakcje na nagłe zmiany rynkowe – wahania rynkowe mogą skłaniać inwestorów do podejmowania impulsywnego handlu, zwłaszcza gdy brakuje im długoterminowej strategii inwestycyjnej. 
• Dostępność technologii – łatwość i szybkość zawierania transakcji na nowoczesnych platformach tradingowych może skłaniać do nadmiernej aktywności.  

Profesjonalni traderzy

Nawet doświadczeni profesjonaliści mogą poddawać się overtradingowi, zwłaszcza w środowiskach o wysokiej presji. Najczęstsze sytuacje, w których osoby posiadające zaawansowaną wiedzę, poddają się zjawisku overdatingu, to: 

• Presja wyników – traderzy działający w instytucjach finansowych mogą być pod presją osiągania krótkoterminowych wyników, co skłania do częstszego zawierania transakcji. 
• Strategie wysokiej częstotliwości – traderzy stosujący strategie algorytmiczne bądź te o wysokiej częstotliwości (HFT) mogą dokonywać setek transakcji dziennie, co zwiększa ryzyko wystąpienia overtradingu. 
• Zmienność rynkowa – profesjonalni traderzy mogą reagować na zwiększoną zmienność rynkową, próbując wykorzystać krótkoterminowe okazje, co może prowadzić do podejmowania nadmiernej aktywności. 

Sytuacje rynkowe zwiększające możliwość wystąpienia overtradingu

Overtratding zawsze stanowi odpowiedź inwestorów na te wydarzenia, które aktualnie rozgrywają się na arenie finansowej, w jakiej aktualnie się poruszają. Istnieje wiele sytuacji rynkowych, zwiększających możliwość wystąpienia overtradingu, a należą do nich: 

• Nagłe wydarzenia gospodarcze lub polityczne – ważne sytuacje takie, jak zmiany polityczne, kryzysy finansowe, decyzje banków centralnych dotyczące stóp procentowych czy nieoczekiwane wyniki gospodarcze, mogą prowadzić do gwałtownych ruchów na rynkach. Inwestorzy mogą wtedy działać impulsywnie, reagując na krótkoterminowe zmiany. 
• Euforia rynkowa – w okresach hossy, kiedy ceny aktywów szybko rosną, inwestorzy mogą wykazywać nadmierną pewność siebie, prowadzącą do zbyt częstego handlu. Euforia rynkowa często towarzyszy bańkom spekulacyjnym, gdzie oczekiwanie na dalsze wzrosty skłania do intensywnego handlu. 
• Panika rynkowa – przeciwną sytuacją do euforii jest panika rynkowa, kiedy inwestorzy masowo wyprzedają aktywa w obawie przed dalszymi spadkami cen. W takich sytuacjach emocje mogą dominować nad racjonalnym myśleniem, prowadząc do zawierania nadmiernej liczby transakcji sprzedaży. 
• Brak strategii inwestycyjnej – inwestorzy bez obrania jasno określonej strategii są bardziej podatni na wpływ krótkoterminowych zmian rynkowych i mogą częściej podejmować impulsywne decyzje. 

Powyżej przedstawione sytuacje mogą prowadzić do overtradingu, zwiększając ryzyko finansowe i generując wysokie koszty transakcyjne, co negatywnie wpływa na długoterminowe wyniki inwestycyjne. 

Skutki overtradingu 

Overtrading, czyli nadmierna aktywność handlowa, może prowadzić do szeregu negatywnych konsekwencji dla inwestorów. Do głównych skutków overtradingu należą: 

• Wysokie koszty transakcyjne – częste dokonywanie transakcji generuje znaczące koszty prowizji i opłat maklerskich. Nawet jeśli każda pojedyncza transakcja wydaje się niewielka, ich suma może znacząco obniżyć ogólne zyski inwestora. 
• Zmniejszona efektywność inwestycyjna – inwestorzy, którzy nadmiernie handlują, często podejmują decyzje pod wpływem emocji, a nie na podstawie solidnej analizy. To prowadzi do błędnych kroków inwestycyjnych i zwiększa ryzyko generowania strat. 
• Wyższe ryzyko finansowe – zbyt częste transakcje mogą prowadzić do większej ekspozycji na ryzyko rynkowe. Intensywne handlowanie, szczególnie w zmiennych warunkach rynkowych, może skutkować znacznymi stratami, jeśli inwestorzy nie mają odpowiedniej strategii zarządzania ryzykiem. 
• Zmniejszona stabilność portfela – częste zmiany w portfelu inwestycyjnym mogą prowadzić do braku stabilności i negatywnych konsekwencji w długoterminowym podejściu do inwestycji. To może zakłócić pierwotne cele inwestycyjne oraz plany finansowe. 
• Psychiczne zmęczenie i stres – nadmierne handlowanie może prowadzić do wyczerpania emocjonalnego i psychicznego. Inwestorzy mogą doświadczać stresu związanego z ciągłym podejmowaniem decyzji, a także obserwowaniem rynku, co może negatywnie wpłynąć na ich zdrowie i zdolność do podejmowania racjonalnych decyzji. 
• Straty finansowe – overtrading często prowadzi do pojawiania się realnych strat finansowych, szczególnie gdy inwestorzy podejmują impulsywne decyzje bez odpowiedniej analizy ryzyka. Straty te mogą być trudne do odrobienia, co zniechęca do dalszego inwestowania. 

Overtrading może nieść zatem poważne konsekwencje finansowe i emocjonalne, dlatego ważne jest, aby unikać nadmiernej aktywności handlowej i trzymać się przemyślanych, długoterminowych strategii inwestycyjnych.

Bibliografia:

• Chybowski C., Kubacka M., Gra na giełdzie. Podręcznik początkującego inwestora, Wydawnictwo Naukowe PWN 2021. 
• Larry W., Sekrety tradingu krótkoterminowego, tłum. Szymaniak R., Wydawnictwo Maklerska 2018. 
• Milewski A., Handel na giełdzie. Day trading i swift trading dla początkujących, Wydawnictwo Independently Published 2023. 
• Murphy J.J., Analiza techniczna rynków finansowych, tłum. Madej W., Wydawnictwo Maklerska 2017. 
• Sperandeo V., Trader Vic – Metody Mistrza Wall Street, tłum. Żabierek J.G., Wydawnictwo Maklerska 2020. 
• Steve W., Psychologia skutecznego tradingu, tłum. Szymaniak R., Wydawnictwo Maklerska 2018.