Oferta publiczna – jak ją stworzyć?  

Osoby chcące inwestować w papiery wartościowe powinny dokładnie poznać pojęcia związane z całym procesem. Jednym z nich jest termin oferty publicznej. To właśnie ona jest podstawą podczas zakupu różnych instrumentów finansowych.  

Z tego artykułu dowiesz się:  

• Czym jest oferta publiczna?
• Czy oferta publiczna i pierwsza oferta publiczna to to samo?
• Jak działa oferta publiczna?
• Jakie są przedmioty oferty publicznej?
• Jak stworzyć ofertę publiczną?
• Jak powinna wyglądać reklama oferty publicznej?

Oferta publiczna – definicja  

Oferta publiczna to komunikat, zazwyczaj formalny, kierowany do szerszego grona odbiorców, którego celem jest zaoferowanie nabycia papierów wartościowych. Można zaproponować również subskrypcję.  

Oferta publiczna to komunikat, informujący o możliwości i warunkach nabycia lub subskrypcji papierów wartościowych. 

Definicja oferty publicznej

Koncepcja oferty publicznej, początkowo definiowana jako propozycja docierająca do co najmniej 150 osób, podlegała ewolucji w wyniku zmieniających się uwarunkowań prawnych i gospodarczych. Zmiany wprowadzone w 2019 roku zaowocowały uproszczeniem i ujednoliceniem warunków oferowania różnego rodzaju instrumentów finansowych^[1]. Nowelizacja ta miała na celu wyeliminowanie ewentualnych rozbieżności oraz zapewnienie klarowności w definicji oferty publicznej. Aktualnie obowiązująca definicja, wprowadzona wraz z nowym rozporządzeniem prospektowym, precyzuje, że oferta publiczna to komunikat, skierowany do więcej niż jednej osoby. 

Oferta publiczna a pierwsza oferta publiczna

Pamiętaj, że przymiotnik pierwsza może sporo namieszać. Kiedy mówi się o pierwszej ofercie publicznej, odnosi się ona do debiutu publicznego, czyli pierwszej emisji papierów wartościowych przez spółkę, która wcześniej nie miała notowanych na giełdzie papierów wartościowych. Jest to proces, w którym spółka po raz pierwszy oferuje swoje akcje lub inne instrumenty finansowe inwestorom na rynku publicznym. 

Z kolei samo pojęcie oferty publicznej odnosi się do każdej publicznej informacji, komunikatu lub propozycji sprzedaży papierów wartościowych, skierowanej (zwykle) do szerszego grona inwestorów. Może dotyczyć zarówno pierwszej emisji przez nową spółkę, jak i kolejnych emisji papierów wartościowych przez istniejące już podmioty. 

Działanie oferty publicznej  

Oferta publiczna jest potężnym mechanizmem pozyskiwania kapitału przez spółki – oczywiście poprzez sprzedaż akcji lub obligacji inwestorom. Jednym z ważnych elementów oferty publicznej jest prospekt emisyjny, czyli dokument, zawierający szczegółowe informacje o emitowanym instrumentarium finansowym i emitencie. Choć nie zawsze jest on wymagany prawnie, jego sporządzenie stanowi istotne narzędzie, ułatwiające zrozumienie warunków inwestycji. Emitenci mogą dobrowolnie zdecydować się na przygotowanie prospektu, nawet jeśli nie są do tego zobowiązani. 

Ważne jest również zrozumienie, że oferta publiczna nie zawsze wymaga prospektu emisyjnego. W zależności od specyfiki emitowanych papierów wartościowych, lokalnych przepisów i rozmiaru oferty, emitent może być zwolniony z tego wymogu. Jednak nawet w przypadku zwolnienia z obowiązku sporządzenia prospektu, konieczne jest zapewnienie uczciwych i jasnych informacji inwestorom, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawnymi. 

Przedmioty oferty publicznej  

Przedmiotem oferty publicznej są oczywiście papiery wartościowe. Reguluje to ustawa o ofercie publicznej. Nie możesz oferować innych korzyści lub przedmiotów inwestorom. Pamiętaj jednak, że papiery wartościowe obejmują m.in.: 

• Akcje – udziały w kapitale zakładowym spółki akcyjnej. Posiadanie akcji oznacza częściowe posiadanie firmy i uprawnienia do udziału w zyskach (dywidendach) oraz głosowaniu na walnych zgromadzeniach akcjonariuszy. 
• Warrant subskrypcyjny – to instrument finansowy, który daje prawo, lecz nie zobowiązuje, do zakupu akcji emitenta po określonej cenie w określonym czasie. Jest to rodzaj opcji, która zazwyczaj towarzyszy emisji obligacji czy akcji. 
• Obligacje – instrumenty dłużne emitowane przez instytucje finansowe, firmy lub państwa. Osoba, która nabywa obligacje, pożycza pieniądze emitentowi. Obligacje mają określony okres spłaty, oprocentowanie i zobowiązanie do zwrotu pierwotnej kwoty po terminie zapadalności. 

Tworzenie oferty publicznej  

Proces tworzenia oferty publicznej powinien uwzględniać następujące etapy:  

• Planowanie – na tym etapie spółka podejmuje decyzję o emisji papierów wartościowych na rynku publicznym. Określane są rodzaje instrumentów finansowych do emisji, a także odbywa się tworzenie prospektu emisyjnego, który zawiera szczegółowe informacje o spółce, planach, finansach, ryzykach dla inwestorów – wszystko zgodnie z wymaganiami prawno-regulacyjnymi. 
• Zatwierdzenie – plany powinny zostać zatwierdzone przez odpowiednie organy, na przykład Komisję Nadzoru Finansowego, która dokładnie sprawdzi, a następnie zatwierdzi prospekt emisyjny przed rozpoczęciem oferty publicznej. 
• Promocja – trzecim etapem jest promocja, połączona z działaniami marketingowymi. Po zatwierdzeniu prospektu rozpoczyna się promocja oferty publicznej, z zachowaniem przepisów dotyczących komunikacji i reklamy. 
• Określenie warunków – emitent określa cenę i ilość papierów wartościowych, jakie chce sprzedać w ramach oferty publicznej. Następnie oferuje on publicznie swoje papiery wartościowe, zbierając przy tym zapisy od inwestorów zainteresowanych zakupem. 
• Notowanie – po określonym czasie emitent zamyka ofertę, po czym przystępuje do przydziału i dystrybucji papierów wartościowych. Jeśli emitowane są akcje, po zakończeniu oferty i spełnieniu warunków notowania, papier wartościowy może być notowany na giełdzie. 
• Raportowanie – po notowaniu spółka utrzymuje regularny kontakt i dostarcza informacje inwestorom po zakończeniu oferty, aby utrzymać przezroczystość i zaufanie. Na tym etapie równie ważne jest raportowanie. Emitent ma obowiązek regularnego raportowania finansowego i operacyjnego. W ten sposób spełnia on wymogi rynku kapitałowego i regulacji prawnych. 

Reklama oferty publicznej  

Mogłoby się wydawać, że prowadzenie reklamy oferty publicznej to najprzyjemniejszy, a jednocześnie najprostszy etap. Nic bardziej mylnego. Jest wiele zasad i przepisów, które regulują ten etap. Po pierwsze pamiętaj, że komunikaty marketingowe muszą być zgodne z informacjami zawartymi w dokumencie ofertowym. Unikaj sprzeczności między reklamą, a oficjalnymi danymi oferty publicznej. 

Po drugie, reklama oferty publicznej, dla której wymagany jest prospekt, nie może być udostępniona szerszemu gronu przed zatwierdzeniem Twojego prospektu przez odpowiednie organy nadzoru – może to być, na przykład Komisja Nadzoru Finansowego. Do tego dochodzi wiele wymogów, dotyczących promocji, odbywającej się przy współpracy z osobami trzecimi, na przykład influencerami. W takim przypadku nie możesz kierować swojej oferty do indywidualnie oznaczonych adresatów. Pamiętaj zatem o tym, aby przed reklamowaniem oferty publicznej, dokładnie zapoznać się z wszystkimi regulacjami w tym zakresie.