Inwestorzy instytucjonalni – kim są?

Bez inwestorów instytucjonalnych rynki finansowe wyglądałyby zupełnie inaczej, a być może w ogóle nie mogłyby istnieć. Jak wyglądają kulisy ich działalności i dlaczego ich decyzje inwestycyjne wpływają na dynamikę globalnych rynków?

Z tego artykułu dowiesz się m.in.:

• Kim są inwestorzy instytucjonalni?
• Jakie są cechy charakterystyczne inwestorów instytucjonalnych?
• Jakie są rodzaje inwestorów instytucjonalnych?
• Jakie są zależności między inwestorami instytucjonalnymi a inwestorami indywidualnymi?
• Jaką rolę odgrywają inwestorzy instytucjonalni?

Inwestor instytucjonalny – definicja

Inwestorzy instytucjonalni to podmioty, które gromadzą i inwestują duże sumy pieniędzy na rynkach finansowych, działając na ogół w imieniu innych osób. Zalicza się do nich banki, fundusze inwestycyjne, ubezpieczeniowe, fundusze emerytalne oraz inne instytucje finansowe. Ze względu na skalę operacji mają znaczący wpływ na rynki finansowe i gospodarkę^[1].

Inwestor instytucjonalny to podmiot, taki jak fundusze emerytalne, firmy ubezpieczeniowe czy banki, który inwestuje duże sumy pieniędzy na rynkach finansowych.

Definicja inwestora instytucjonalnego

Chociaż źródeł inwestycji instytucjonalnych można szukać już w starożytności czy w średniowieczu pod postacią projektów królewskich lub kościelnych, ich historia tak faktycznie rozpoczęła się w XIX wieku, kiedy to wraz z rozwojem przemysłu i ekspansją gospodarczą, pojawiła się potrzeba znacznych zasobów kapitałowych, których nie mogli dostarczyć inwestorzy indywidualni. W odpowiedzi powstały korporacje i banki, które były w stanie zebrać i zainwestować większe sumy pieniędzy^[2].

W XX wieku, po wielkim kryzysie ekonomicznym w latach 30., rządy różnych państw zaczęły regulować rynki finansowe w celu ich stabilizacji i kontroli, co przyczyniło się do rozwoju instytucji finansowych. Po II wojnie światowej, w miarę rosnącej zamożności społeczeństw, wzrosło zapotrzebowanie na różnorodne formy oszczędzania i inwestowania, co doprowadziło do rozwoju funduszy emerytalnych i ubezpieczeniowych. Na przełomie XX i XXI wieku, globalizacja i postęp technologiczny, jeszcze bardziej zwiększyły ich wpływ na globalne rynki finansowe. Dziś zarządzają bilionami dolarów, a ich decyzje inwestycyjne wpływają nie tylko na rynki finansowe, ale także na gospodarki krajów, politykę pieniężną, a nawet na stabilność finansową świata^[3].

Cechy charakterystyczne inwestorów instytucjonalnych

Inwestorzy instytucjonalni dysponują znacznymi sumami pieniędzy pochodzącymi z inwestycji, składek lub oszczędności szerokiej grupy osób fizycznych, firm czy państw. Dzięki temu mogą uczestniczyć w dużych projektach inwestycyjnych, które są poza zasięgiem mniejszych inwestorów. Inwestycjami zarządzają menedżerowie z odpowiednimi kwalifikacjami i doświadczeniem, a same instytucje zatrudniają ekonomistów, analityków rynkowych i innych specjalistów.

Wiele instytucji, takich jak fundusze emerytalne czy ubezpieczeniowe, inwestuje z myślą o długoterminowych zobowiązaniach wobec swoich beneficjentów. Skłania ich do podejmowania decyzji inwestycyjnych z długoterminową perspektywą, często z mniejszą reakcją na krótkotrwałe wahania rynkowe. Często prowadzą szeroko zdywersyfikowane portfele inwestycyjne, a dzięki skali działania i zasobom mają dostęp do najlepszych dostępnych narzędzi analitycznych oraz badań rynkowych.

Inwestorzy instytucjonalni podlegają ścisłej kontroli i regulacjom ze strony organów nadzorczych. Muszą przestrzegać wielu zasad i regulacji mających na celu ochronę rynków finansowych i interesów ich beneficjentów. Ze względu na wielkość inwestycji mogą znacząco wpływać na ceny aktywów i rynkowe trendy, więc ich inni uczestnicy rynku obserwują ich decyzje inwestycyjne, ponieważ mogą one wywoływać istotne ruchy cenowe.

Rodzaje inwestorów instytucjonalnych

Inwestorzy instytucjonalni obejmują różnorodne organizacje i instytucje:

• Fundusze emerytalne zarządzają kapitałem zgromadzonym na kontach emerytalnych swoich członków. Głównym celem jest generowanie wystarczających zysków, aby w przyszłości wypłacać świadczenia emerytalne. Przykładem może być California Public Employees’ Retirement System (CalPERS) w USA.
• Fundusze inwestycyjne zbierają pieniądze od inwestorów i inwestują je w różne aktywa finansowe, zarządzając nimi w imieniu swoich klientów. Mogą przybierać formę funduszy otwartych, zamkniętych, wzajemnych czy indeksowych. Przykładami są Vanguard czy PIMCO.
• Banki inwestycyjne działają jako pośrednicy finansowi w dużych transakcjach korporacyjnych, takich jak fuzje, przejęcia, emisje akcji czy obligacji. Goldman Sachs i Morgan Stanley są jednymi z najbardziej przykładów.
• Towarzystwa ubezpieczeniowe zarządzają kapitałem gromadzonym z tytułu składek ubezpieczeniowych, a następnie inwestowany, w różne klasy aktywów, aby pokryć przyszłe roszczenia ubezpieczeniowe. Przykłady to Allianz czy AXA.
• Państwowe fundusze majątkowe zarządzają zasobami finansowymi narodowymi w celu stabilizacji gospodarki, wspierania budżetu czy dywersyfikacji dochodów poza tradycyjne źródła jak np. sprzedaż surowców. Norweski Statens pensjonsfond Utland jest jednym z największych tego typu funduszy na świecie.
• Fundacje to organizacje non-profit, które zarządzają kapitałem fundacyjnym w celu finansowania swojej działalności charytatywnej, edukacyjnej lub badawczej. Przykładem jest fundacja uniwersytetu Harvarda, której fundusze są inwestowane, aby generować zysk na wspieranie działalności uniwersytetu.
• Fundusze hedgingowe specjalizują się w zarządzaniu kapitałem z zastosowaniem zaawansowanych strategii, transakcji na instrumentach pochodnych i innych metod, które mają na celu maksymalizację zysków niezależnie od kierunku ruchów na rynkach. Przykłady to Bridgewater Associates czy Renaissance Technologies.

Inwestorzy instytucjonalni a inwestorzy indywidualni

Inwestorzy indywidualni są bardziej elastyczni niż instytucjonalni i mogą szybciej reagować na zmiany rynkowe. Ich decyzje inwestycyjne są zazwyczaj mniej skomplikowane, a także wykazują tendencję do skupiania się na mniejszych firmach, co może przyczyniać się do wzrostu ich płynności i kapitalizacji rynkowej.

Instytucje często pełnią rolę stabilizatorów rynkowych dzięki strategiom hedgingowym i długoterminowym perspektywom inwestycyjnym. Gdy rynki doświadczają wahań, działania inwestorów instytucjonalnych mogą pomóc złagodzić fluktuacje, ale w warunkach, takich jak sytuacje kryzysowe, instytucje mogą zdecydować się na sprzedaż dużych ilości aktywów. Może to prowadzić do gwałtownych spadków cen, co z kolei uderza w inwestorów indywidualnych.

Choć obie grupy inwestorów różnią się pod wieloma względami, ich współistnienie i współdziałanie są ważne dla zachowania dynamiki i zdrowia rynków finansowych.

Rola inwestorów instytucjonalnych

Inwestorzy instytucjonalni przede wszystkim zapewniają znaczące źródło kapitału. Dzięki ogromnym zasobom są w stanie finansować duże projekty infrastrukturalne, wspierać przedsiębiorstwa, a także inwestować w innowacje i start-upy, które mogą potrzebować znacznych środków na rozpoczęcie działalności. Działania te są motorem napędowym wzrostu gospodarczego.

Duże transakcje przeprowadzane przez instytucje finansowe przyczyniają się do zwiększenia obrotu na rynkach finansowych, co jest ważne w ustalaniu cen i pozwala mniejszym inwestorom dokonywać transakcji bez znaczącego wpływu na ceny. Inwestorzy instytucjonalni mogą też pełnić rolę „opiekunów” w kontekście nadzoru korporacyjnego. Ze względu na udziały w firmach mogą wywierać presję na ich zarządy w kwestii przyjęcia bardziej odpowiedzialnych praktyk biznesowych.

Inwestorzy instytucjonalni odgrywają także ważną rolę w procesie stabilizacji rynków. Dzięki swoim zasobom i strategiom mogą przeciwdziałać nadmiernym wahaniom rynkowym i stabilizować ceny aktywów. Chroni to rynki przed zbyt gwałtownymi spadkami i zapewnia bardziej przewidywalne środowisko wszystkim uczestnikom.