Franczyza – co to jest i na czym polega?

Franczyza to jeden z najpopularniejszych modeli biznesowych, który pozwala na szybki start w działalności gospodarczej przy minimalizacji ryzyka. Dzięki współpracy z franczyzodawcą przedsiębiorcy mogą korzystać z gotowego systemu operacyjnego, sprawdzonego know-how oraz rozpoznawalnej marki.

Z tego artykułu dowiesz się m.in.:

• Czym jest franczyza?
• Jakie są korzyści z franczyzy?
• Jakie są wady franczyzy?
• Jakie są elementy franczyzy?
• Jakie są rodzaje franczyzy?
• Jakie są przykłady franczyz?
• Jakie prawa regulują franczyzy w Polsce?

Najważniejsze informacje:

• Franczyza to model biznesowy, w którym franczyzodawca udostępnia swoją markę, know-how i system operacyjny franczyzobiorcy w zamian za opłaty licencyjne. Franczyzobiorca prowadzi działalność zgodnie z ustalonymi standardami i procedurami.
• Zalety i wady franczyzy można podzielić na wiele elementów; w pierwszym wypadku będą to dostęp do sprawdzonego modelu, silnej marki, wsparcia marketingowego i mniejszych kosztów początkowych; w drugim to ograniczona autonomia, wysokie opłaty, kontrola jakości i zależność od decyzji franczyzodawcy.
• Elementy franczyzy to franczyzodawca (właściciel marki), franczyzobiorca (przedsiębiorca), know-how, marka, opłaty franczyzowe, standardy operacyjne, wsparcie i szkolenia. Kluczowe są też zasady umowy oraz kontrola jakości.
• Rodzaje franczyzy to produktowa (sprzedaż towarów), usługowa (świadczenie usług), dystrybucyjna (dystrybucja produktów), koncepcyjna (pełny model biznesowy), master (udostępnianie sublicencji), terytorialna (określony region działalności).
• Przykłady franczyz to McDonald’s (gastronomia), 7-Eleven (sklepy convenience), Kiehl’s (kosmetyki). To sieci, które oferują sprawdzone modele biznesowe w różnych branżach, umożliwiając łatwiejszy start przedsiębiorcom.
• Franczyzy w Polsce regulowane są przez Kodeks cywilny oraz przepisy o ochronie konkurencji i konsumentów. Planowano także ustawę o franczyzie, jednak nie została jeszcze uchwalona. Franczyza opiera się głównie na umowach cywilnoprawnych.

Franczyza – definicja

Franczyza (ang. franchising, także współpraca franczyzowa) to model biznesu oparty na współpracy pomiędzy franczyzodawcą (w skrócie dawca), który udostępnia swoją markę, know-how oraz systemy operacyjne, a franczyzobiorcą (w skrócie biorca), który korzysta z tych zasobów do prowadzenia działalności gospodarczej pod szyldem znanej marki na zasadach określonych w umowie franczyzowej. W ramach takiej umowy jedna strona (biorca) zobowiązuje się do przestrzegania standardów i procedur ustalonych przez drugą (dawca), co pozwala wykorzystać sprawdzony model w ramach znanej marki w nowym miejscu lub regionie.

Franczyza to model biznesowy, w którym franczyzodawca udostępnia swoją markę, know-how oraz system operacyjny franczyzobiorcy, który prowadzi działalność na ustalonych zasadach w zamian za opłaty licencyjne.

Definicja franczyzy

Na czym polega franczyza? Biorca nie buduje od podstaw strategii marketingowej, struktury organizacyjnej czy procedur operacyjnych – korzysta z gotowych rozwiązań, które zostały już przetestowane na rynku. Jest to istotna przewaga, szczególnie w przypadku początkujących przedsiębiorców. W zamian za możliwość korzystania z marki i know-how płaci dawcy opłaty franczyzowe, które mogą przybrać formę jednorazowej opłaty wstępnej oraz stałych opłat licencyjnych (np. procent od obrotu).

Franczyza nie jest jednorodnym modelem – istnieją różne warianty, od produktowych, przez usługowe, po dystrybucyjne. Każdy z nich może mieć nieco odmienne zasady funkcjonowania, ale głównymi cechami pozostają stała kontrola nad jakością i wizerunkiem marki przez dawcę, a często też obowiązek prowadzenia działalności zgodnie z wytycznymi centrali.

Franczyza może obejmować różne branże – od gastronomii, przez usługi, po handel detaliczny. Działa to na zasadzie swoistego partnerstwa, gdzie obie strony umowy dążą do wspólnego sukcesu, a system daje im narzędzia i wsparcie niezbędne do rozwoju działalności.

Korzyści z franczyzy

Dla biorcy najważniejszą zaletą jest możliwość rozpoczęcia działalności biznesowej opartej na sprawdzonym systemie biznesowym, który pozwala na uniknięcie ryzyka związanego z nieznajomością rynku oraz błędów, które mogą wystąpić w przypadku samodzielnego tworzenia modelu biznesowego.

Przedsiębiorca może skupić się na rozwoju swojego biznesu, korzystając z gotowego rozwiązania, które już przeszło testy rynkowe. Przede wszystkim zyskuje dostęp do rozpoznawalnej marki, co znacząco zwiększa szanse na szybki sukces w trudnym, konkurencyjnym rynku. Marka z ugruntowaną pozycją nie musi być wprowadzana na rynek, ponieważ klienci są już świadomi jej wartości i jakości.

Korzyścią jest również pakiet franczyzowy. Składa się on z narzędzi przekazywanych na rzecz franczyzobiorcy w celu prowadzenia biznesu. W pakiecie zawarte są m.in.:

• procedury i wiedza w podręczniku operacyjnym,
• materiały marketingowe,
• instrukcje dotyczące sprzedaży,
• wsparcie w zakresie obsługi klienta i zarządzania punktami.

Właściciele często korzystają z doświadczeń dawcy, który dostarcza sprawdzone strategie operacyjne, optymalizacje procesów oraz narzędzia analityczne, co znacznie redukuje ryzyko błędów w początkowej fazie działalności. W przypadku branży gastronomicznej, handlowej czy usługowej, biorca otrzymuje także wsparcie w zakresie dostawców, negocjacji umów, ustawienia cen oraz zarządzania zapasami.

Franczyza to jedno z najbardziej efektywnych rozwiązań dla osób pragnących rozpocząć działalność gospodarczą, oferujące dostęp do sprawdzonego modelu biznesowego oraz wsparcia w wielu aspektach, od marketingu po zarządzanie. Choć wiąże się z pewnymi ograniczeniami w zakresie decyzji operacyjnych, zapewnia większe bezpieczeństwo dzięki silnej marce i gotowym procedurom. Właściwie dobrana franczyza może stanowić klucz do szybkiego sukcesu na rynku, minimalizując ryzyko związane z nieznajomością branży.

Bartek Jarosik, COO of Cyrek Digital

Biorca zyskuje też możliwość korzystania z siły negocjacyjnej wynikającej z wielkoskalowego charakteru sieci, które często posiadają umowy z dostawcami surowców czy usług, które pozwalają na uzyskanie korzystniejszych warunków zakupu, co przekłada się na niższe koszty operacyjne dla biorców. Dzięki temu mogą oni liczyć na korzystne warunki zakupów, które w przypadku prowadzenia własnej działalności gospodarczej byłyby trudniejsze do wynegocjowania.

Współpraca franczyzowa ułatwia też pozyskiwanie klientów i budowanie ich lojalności. Kampanie reklamowe, strategie promocyjne, a także działania PR są zazwyczaj zcentralizowane, co pozwala na oszczędność czasu i środków, a także zwiększa skuteczność działań marketingowych. Z perspektywy franczyzobiorcy, możliwość korzystania z ogólnokrajowych lub międzynarodowych kampanii marketingowych to duży atut, który znacząco ułatwia pozyskiwanie nowych klientów, bez konieczności tworzenia indywidualnych strategii.

Wady franczyzy

Franczyzobiorca, decydując się na współpracę z siecią franczyzową, ma ograniczoną swobodę w zarządzaniu firmą. Musi przestrzegać ściśle określonych procedur, standardów i zasad narzuconych przez centralę, co dotyczy zarówno aspektów operacyjnych, jak i marketingowych. Często nie ma możliwości wprowadzenia własnych pomysłów, ponieważ musi działać w ramach konceptu biznesowego zaprezentowanego przez sieć.

Chociaż współpraca franczyzowa daje dostęp do sprawdzonego modelu działania, wiąże się również z wysokimi kosztami. Biorcy muszą pokryć opłatę licencyjną, a także inne koszty początkowe, takie jak zakup wyposażenia, adaptacja lokalu czy szkolenia. Dodatkowo są zobowiązani do regularnego płacenia opłat za marketing, prowizji od obrotu czy innych opłat na rzecz franczyzodawcy wynikających z umowy. Ponoszą także odpowiedzialność za koszty związane z prowadzeniem działalności, mimo że działają pod marką dawcy.

Biorca jest też silnie związany z decyzjami polityką cenową i strategiami marketingowymi dawcy czy zmieniającymi się warunkami rynkowymi. Jeśli dawca wprowadzi zmiany w systemie, które nie odpowiadają biorcy, ten nie ma realnego wpływu na te decyzje.

Biorcy nie mogą także wprowadzać własnych innowacji, ponieważ musi przestrzegać zasad narzuconych przez dawcę. W takim systemie właściciel marki ma pełną kontrolę nad konceptem biznesowym, który jest realizowany przez całą sieć, w tym wszystkie niezależne przedsiębiorstwa działające pod jego szyldem.

Biorca nie działa w pełnej izolacji, a jego sukces zależy w dużej mierze od reputacji całej sieci. Jeśli jedna z lokalnych placówek zostanie zamknięta z powodu problemów finansowych lub złych opinii, może to wpłynąć na wizerunek całej marki. Nawet jeśli dba o wysoką jakość obsługi, wypadki związane z innymi biorcami mogą mieć negatywne konsekwencje. Wszystkie punkty usługowe muszą przestrzegać standardów określonych przez sieć, aby zapewnić spójność wizerunkową całości. Każdy negatywny incydent, który dotyczy którejkolwiek ze stron sieci, może wpłynąć na wizerunek całej marki.

Wiele umów franczyzowych wiąże się z długoterminowymi zobowiązaniami. Umowa franczyzy może trwać kilka lub nawet kilkanaście lat, co oznacza, że biorca zobowiązuje się do przestrzegania warunków przez cały ten okres. W przypadku trudności finansowych lub zmiany sytuacji na rynku, rozwiązanie umowy może być kosztowne lub skomplikowane. Dodatkowo nie może w pełni kontrolować swojej działalności, ponieważ właścicielem marki oraz koncepcji biznesowej pozostaje centrala.

Chociaż biorca prowadzi działalność na własny rachunek, to jednak dawca może posiadać szerokie uprawnienia do kontrolowania jej funkcjonowania. Może to obejmować inspekcje jakości, nadzór nad przestrzeganiem procedur czy wymóg raportowania wyników finansowych. Dodatkowo właściciel marki, jako strona nadrzędna, posiada pełną kontrolę nad znakami towarowymi oraz ich wykorzystaniem, co oznacza, że biorca nie ma swobody w zakresie decyzji dotyczących wykorzystywania brandu czy zmian w strategii marketingowej.

Chociaż współpraca franczyzowa oferuje sprawdzony system, nie oznacza to, że sukces jest gwarantowany. Biorca musi posiadać odpowiednie umiejętności zarządzania, aby skutecznie prowadzić swoją działalność. Pomimo dostępnego wsparcia ze strony franczyzodawcy sama obsługa klienta, organizacja pracy i zarządzanie personelem pozostają w gestii biorcy, więc brak umiejętności może prowadzić do niepowodzenia, nawet w przypadku dobrze funkcjonującej marki. Mimo że biorca jest prawnie i finansowo odrębnym przedsiębiorstwem, nie może podejmować decyzji strategicznych, które wykraczają poza ramy ustalone przez centralę.

Elementy franczyzy

Franczyzodawca to firma lub osoba, która posiada sprawdzony model biznesowy i udostępnia go innym przedsiębiorcom w celu prowadzenia własnego biznesu pod jej marką. Przekazuje swoją wiedzę, znajomość branży, technologie, procedury operacyjne oraz systemy zarządzania, które pozwalają biorcom prowadzić działalność w sposób spójny z ogólną strategią marki. Kontroluje także jakość usług, produktów oraz przestrzeganie standardów sieci.

Franczyzobiorca to osoba lub firma, która podejmuje współpracę z franczyzodawcą i prowadzi działalność gospodarczą na zasadzie franczyzy. Zobowiązuje się do przestrzegania ustalonych przez franczyzodawcę zasad, standardów operacyjnych oraz procedur, a także do regularnego opłacania opłat licencyjnych oraz innych kosztów związanych z użytkowaniem marki i systemu biznesowego. Biorca ma za zadanie zarządzać codzienną działalnością swojej placówki, jednak musi działać w zgodzie z zasadami określonymi przez franczyzodawcę.

Know-how (wiedza), czyli zbiór wiedzy i doświadczeń zawarty w podręczniku operacyjnym daje biorcy dostęp do sprawdzonego modelu biznesowego, który obejmuje zarówno aspekty operacyjne, jak i marketingowe. Wiedza to również dokumentacja operacyjna, procedury zarządzania, strategia marketingowa oraz metody sprzedaży, które zostały przetestowane przez centralę i pozwalają na skuteczne prowadzenie działalności. Biorca nie musi wymyślać od podstaw strategii biznesowej – korzysta z gotowych rozwiązań.

Biorca uzyskuje prawo do korzystania z rozpoznawalnej marki, co zapewnia mu natychmiastowy dostęp do zaufania konsumentów oraz ugruntowanej pozycji na rynku. Korzystanie z marki wiąże się z przestrzeganiem określonych standardów jakości i estetyki, które muszą być zachowane w każdej placówce sieci franczyzowej. Znak towarowy, jako element identyfikacji wizualnej, ma ważkie znaczenie dla rozpoznawalności marki i jej pozycji na rynku.

Opłaty franczyzowe są istotnym elementem każdej umowy. W ich skład mogą wchodzić:

• Opłata wstępna (licencyjna) – jednorazowa kwota, którą biorca płaci dawcy za udostępnienie marki i wiedzę. Jest to koszt początkowy, który obejmuje także szkolenie oraz wsparcie przy uruchomieniu działalności.
• Opłata bieżąca – stała opłata, która może być obliczana na podstawie obrotu lub zysków. Jest to najczęściej miesięczna opłata licencyjna, która stanowi wynagrodzenie dawcy za korzystanie z jego marki, systemu i wsparcia.
• Opłata marketingowa – biorca może być zobowiązany do wniesienia opłaty na fundusz marketingowy, który służy finansowaniu działań reklamowych sieci.

Sieć oferuje franczyzobiorcom wsparcie, które obejmuje szkolenia przed rozpoczęciem działalności oraz wsparcie ciągłe w trakcie jej prowadzenia. Pomagają one biorcom zrozumieć, jak działa franczyza i poznać wszystkie aspekty działania systemu franczyzowego. Dotyczą one zarówno zarządzania, jak i specyfiki oferowanych produktów lub usług. Franczyzodawca zapewnia również pomoc w zakresie marketingu, logistyki oraz zarządzania personelem.

Standardy operacyjne to zbiór procedur, zasad i wytycznych, które określają sposób prowadzenia działalności. Zawierają szczegółowe instrukcje dotyczące różnych aspektów działalności, takich jak obsługa klienta, zarządzanie zapasami, procedury sprzedażowe, czy sposób prezentacji produktów lub usług. Standardy operacyjne zapewniają spójność i jednolitą jakość w całej sieci franczyzowej.

Umowa franczyzy często określa terytorium, na którym franczyzobiorca ma prawo do prowadzenia działalności. Może to być określona lokalizacja, miasto, region, a nawet kraj. W niektórych przypadkach, franczyzobiorca uzyskuje ekskluzywne prawo do prowadzenia działalności na tym terytorium, co oznacza, że franczyzodawca nie będzie otwierał innych placówek franczyzowych w tym samym rejonie.

Zastanawiając się jeszcze, na czym polega franczyza, trzeba zauważyć, że dawca posiada prawo do kontrolowania jakości działalności biorcy, aby zapewnić, że wszystkie placówki przestrzegają określonych standardów. Regularne audyty i inspekcje są częścią procesu monitorowania działalności, co ma na celu utrzymanie wysokiej jakości usług oraz produktów w całej sieci. W przypadku uchybień centrala może wymagać ich poprawy lub nawet zdecydować się na rozwiązanie umowy.

Rodzaje franczyzy

Franczyza jest modelem biznesowym, który przybiera różne formy w zależności od charakterystyki współpracy między stronami. Wyróżnić można następujący podział franczyzy:

Franczyza produktowa

Te współpraca bazuje na sprzedaży produktów należących do dawcy. W tym modelu biorca koncentruje się głównie na sprzedaży towarów zaprojektowanych, wyprodukowanych i dostarczonych przez centralę. Przykładami takich franczyz mogą być sieci detaliczne sprzedające produkty odzieżowe, kosmetyczne czy spożywcze.

Biorca nie musi tworzyć nowych produktów u swoich partnerów lub u siebie ani zarządzać produkcją, a jego głównym zadaniem jest efektywna sprzedaż towarów w zgodzie z wytycznymi sieci, w tym ustalonymi cenami oraz standardami obsługi klienta. W ramach tego rodzaju współpracy może występować także franczyza bezpośrednia, w której biorca prowadzi działalność bezpośrednio pod marką dawcy, bez pośredników.

Franczyza usługowa

W tym modelu biorca świadczy usługi na podstawie procedur, wiedzy i metodologii opracowanej przez sieć. Ten typ jest popularny w branżach, takich jak edukacja, usługi zdrowotne, kosmetyczne czy gastronomiczne.

Biorca otrzymuje ze strony franczyzodawcy pakiet franczyzowy oraz korzysta z rozpoznawalnej marki i sprawdzonych usług. Często dotyczy to mniejszych przedsiębiorstw, które oferują usługi w lokalnych warunkach, ale zawsze w obrębie ram wyznaczonych przez centralną sieć. Model ten może występować również jako franczyza miękka, w której biorca ma większą elastyczność w dostosowywaniu oferty usług do specyfiki rynku lokalnego.

Franczyza dystrybucyjna

Model znany też jako franczyza dystrybucji produktu polega na tym, że biorca zajmuje się dystrybucją produktów w danym regionie lub w obrębie wyznaczonego obszaru. W tym przypadku nie tylko sprzedaje, ale także posiada określoną rolę w łańcuchu dostaw, np. zarządzanie zapasami, magazynowanie towarów i organizowanie logistyki.

Model ten jest stosunkowo popularny w branżach, takich jak motoryzacja czy sprzęt elektroniczny, gdzie biorcy pełnią rolę dystrybutorów lub dealerów. Franczyza pośrednia występuje wtedy, gdy biorca działa jako pośrednik pomiędzy dawcą a detalicznym rynkiem docelowym, oferując produkty w określonym obszarze geograficznym.

Franczyza koncepcyjna

Bardziej rozbudowana formą, w której biorca otrzymuje nie tylko produkt czy usługę, ale pełny model prowadzenia biznesu. W tym przypadku ma do dyspozycji kompleksowy system obejmujący zasady zarządzania, marketingu, obsługi klienta oraz inne aspekty działalności. Dawca udostępnia całą koncepcję biznesową, która obejmuje zarówno produkt, jak i sposób prowadzenia działalności.

W tym modelu biorca w dużej mierze działa zgodnie z ustalonymi procedurami, co daje mu szansę na sukces, wykorzystując sprawdzony sposób zarządzania firmą. Może to także obejmować franczyzę wielokrotną, w której biroca nie tylko prowadzi jedno przedsięwzięcie, ale także otwiera kolejne punkty w różnych lokalizacjach, zarządzając nimi jako odrębnymi przedsiębiorstwami.

Franczyza master

Model, który jest rozwinięciem klasycznej franczyzy; biorca ma możliwość udzielania sublicencji innym przedsiębiorcom w określonym terytorium. Główny biorca jest odpowiedzialny za rozwój sieci franczyzowej w swoim regionie, co oznacza, że ma również obowiązek rekrutowania nowych biorców, oferując im dostęp do sprawdzonego modelu działalności.

Model ten jest stosowany w dużych sieciach międzynarodowych, które chcą rozszerzyć swoją działalność na rynki zagraniczne, ale jednocześnie chcą uniknąć konieczności zarządzania każdą jednostką lokalnie. Franczyza twarda w tym przypadku oznacza ścisłą kontrolę nad standardami działalności, w tym nad decyzjami operacyjnymi i marketingowymi, które muszą być zgodne z polityką dawcy.

Franczyza terytorialna

W tym wypadku sieć przypisuje biorcy określony region, w którym może prowadzić działalność. Jest to popularny model w przypadku, gdy dawca chce, aby biorca skoncentrował się na określonym obszarze geograficznym. Biorca ma wyłączne prawa do operowania w tym terytorium, co oznacza, że inni biorcy nie będą mogli otworzyć punktów w tym samym rejonie.

Model ten jest stosowany, aby ograniczyć wewnętrzną konkurencję między jednostkami franczyzowymi oraz zapewnić, że każda z nich ma swobodę w rozwoju w swoim regionie. Z kolei franczyza bezpośrednia może obejmować tylko jeden punkt, prowadzący działalność w jednej lokalizacji, bez możliwości rozszerzania sieci przez tego samego biorcę.

Przykłady franczyz

Oto trzy znane przykłady franczyz, które działają zarówno w Polsce, jak i na świecie.

• McDonald’s to jeden z największych na świecie systemów franczyzowych w branży gastronomicznej. Franczyzobiorcy McDonald’s otrzymują dostęp do sprawdzonego modelu operacyjnego, w tym do produktów, procedur zarządzania restauracjami oraz globalnej sieci marketingowej. Umowa pozwala na otwarcie restauracji, która musi spełniać ścisłe normy jakości, wyposażenia oraz obsługi klienta. Franczyzobiorcy zarabiają głównie na sprzedaży posiłków, a w zamian płacą opłatę licencyjną oraz część obrotu.
• 7-Eleven to sieć sklepów convenience, która działa w systemie franczyzowym na całym świecie. W Polsce i innych krajach, 7-Eleven oferuje franczyzobiorcom możliwość prowadzenia punktów sprzedaży, które są otwarte 24 godziny na dobę. Franczyzobiorcy otrzymują dostęp do sprawdzonego asortymentu, strategii marketingowych oraz technologii zarządzania sklepem. Model 7-Eleven pozwala na elastyczność, ponieważ sklepy są małe, a asortyment dostosowany do potrzeb lokalnych rynków.
• Kiehl’s to globalna marka kosmetyczna, której franczyzobiorcy prowadzą sklepy z kosmetykami oparte na wysokiej jakości produktach pielęgnacyjnych. Franczyzobiorcy Kiehl’s otrzymują wsparcie marketingowe, a także dostęp do szkoleń oraz procedur dotyczących sprzedaży i obsługi klienta.

Franczyza w Polsce a prawo

Franczyza w Polsce funkcjonuje w ramach ogólnych zasad prawa cywilnego, bez odrębnej ustawy regulującej ten model współpracy. Umowa (ang. franchise agreement) jest traktowana jako umowa nienazwana, co oznacza, że nie istnieją szczegółowe przepisy określające jej zawartość czy strukturę. Podstawą jej zawarcia jest zasada swobody umów zawarta w art. 353¹ Kodeksu cywilnego, która pozwala stronom na dowolne kształtowanie stosunków prawnych, pod warunkiem że nie narusza to ustawy ani zasad współżycia społecznego.

Pomimo braku odrębnej ustawy, w polskim systemie prawnym istnieje szereg aktów prawnych, które mogą mieć zastosowanie do umowy. Są to m.in.:

• Kodeks cywilny,
• ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów,
• ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji,
• Prawo własności przemysłowej,
• ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

W kontekście prawa konkurencji istotne znaczenie mają przepisy dotyczące porozumień wertykalnych, takie jak Rozporządzenie Komisji (UE) nr 330/2010, które reguluje stosowanie art. 101 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do kategorii porozumień wertykalnych i praktyk uzgodnionych.

W odpowiedzi na potrzebę uregulowania rynku franczyzowego, w Polsce podjęto prace nad projektem ustawy o franczyzie^[1]. Celem projektu było wprowadzenie definicji franczyzowej umowy do Kodeksu cywilnego oraz określenie minimalnych standardów ochrony dla biorców, którzy często są stroną słabszą.

Projekt przewidywał m.in. obowiązek dostarczenia biorcy dokumentu informacyjnego oraz wzorca umowy na 14 dni przed jej zawarciem, co ma na celu zapewnienie pełnej informacji o warunkach współpracy^{[2] [3]}. Miał też wprowadzić zasady dla stron franczyzy dotyczące wypowiedzenia umowy, obniżenia wynagrodzenia w przypadku spadku przychodów oraz odpowiedzialności odszkodowawczej za nieprawdziwe informacje zawarte w dokumentach^[4].

Projekt ustawy wycofano z dalszych prac legislacyjnych, więc obecnie brak jest odrębnej regulacji prawnej dotyczącej tego typu działalności w Polsce. Środowisko franczyzowe za to opracowało Kodeks Dobrych Praktyk dla Rynku Franczyzy^[5]. Jest to dokument samoregulacyjny, który ma na celu promowanie etycznych i przejrzystych praktyk w relacjach między dawcami a biorcami. Zawiera zalecenia dotyczące m.in. przejrzystości informacji, uczciwych warunków umowy oraz odpowiedzialności stron. Nie ma jednak mocy prawnej i jego przestrzeganie jest dobrowolne.

Wobec braku kompleksowej regulacji prawnej strony powinny szczególną uwagę zwrócić na treść samej umowy. Powinna ona precyzyjnie określać:

• definicje kluczowych pojęć,
• prawa i obowiązki obu stron, w tym zakres udostępnianego know-how, zasady korzystania ze znaków towarowych franczyzodawcy,
• wysokość opłat licencyjnych i wynagrodzenia,
• czas trwania umowy,
• opis usług świadczonych przez obie strony,
• warunki wypowiedzenia umowy,
• często zawiera się zakaz konkurencji.

Wskazane jest również skonsultowanie treści umowy z prawnikiem specjalizującym się w prawie cywilnym lub prawie gospodarczym, aby zapewnić jej zgodność z obowiązującymi przepisami oraz interesami obu stron.