CSR i ESG – co oznaczają te pojęcia? Czym się różnią?

Każda firma działa w określonym środowisku. Działania brandów wpływają nie tylko na rynek i inne firmy, ale oddziałują również na lokalne społeczności czy środowisko naturalne. W perspektywie kilku lat wszystkie firmy zostaną zobligowane prawem, żeby uwzględniać pozabiznesowe czynniki w swoich działaniach. Czym jest społeczna odpowiedzialność biznesu i jak raporty ESG przełożą się na codzienność marek?

Czym jest CSR?

CSR to skrót od angielskiego wyrażenia Corporate Social Responsibilty. Najczęściej tłumaczy się to jako społeczną odpowiedzialność biznesu. Pojęcie to skupia w sobie wszystkie działania organizacji wpływające na pracowników, interesariuszy i społeczności miejsc, w których operuje firma.

CSR można też rozumieć jako strategię, której głównym celem jest wywieranie pozytywnego wpływu na społeczeństwo i środowisko.

Kilkadziesiąt lat rozwoju idei CSR doprowadziło m.in. do znormalizowania procesów jej wdrażania. Od 2010 obowiązuje norma ISO 26000 wprowadzona przez Międzynarodową Organizację Normalizacyjną. Dokument zawiera wytyczne, która powinna wdrożyć każda organizacja chcąca wywierać pozytywny wpływ na swoje otoczenie.

Czym jest ESG?

ESG jest rozwinięciem koncepcji CSR. Jest to skrót utworzony od pierwszych liter angielskich słów environmental (środowisko), social responsibility (społeczna odpowiedzialność) i corporate governance (ład korporacyjny).

ESG należy traktować jako zestaw czynników pozwalających monitorować wszystkie efekty działalności firmy. Są to również kryteria oceny wiarygodności organizacji, w tym niefinansowe.

W 2021 roku Unia Europejska wprowadziła dyrektywę CSRD – Corporate Sustainabilty Reporting Directive. Opracowano ją w odpowiedzi na globalne ocieplenie oraz zmiany w obrębie współczesnych społeczeństw. Nakłada ona obowiązek publikacji corocznych raportów ESG z całej działalności firmy z podziałem na poszczególne działy: środowisko, społeczeństwo i ład korporacyjny.

Z każdym kolejnym rokiem obowiązek raportowania będzie rozszerzany. Jako pierwsze musiały to robić tzw. jednostki interesu publicznego, czyli banki, fundusze inwestycyjne lub firmy ubezpieczeniowe. Od 2024 roku będzie to obowiązkowe dla firm zatrudniających powyżej 500 pracowników lub tych, których roczne przychody wynoszą ponad 40 milionów euro. Od 2025 roku raporty ESG będą musiały składać wszystkie (publiczne i prywatne) spółki zatrudniające powyżej 250 osób. Od 2026 roku raporty będą musiały publikować także wszystkie notowane na giełdzie organizacje zatrudniające powyżej 10 osób.

Co obejmują konkretne części ESG?

ESG zawiera w sobie trzy obszary, których nie powinno traktować się oddzielnie. Środowisko wpływa na lokalną społeczność, która również kształtuje je swoimi działaniami. Oba czynniki oddziałują z kolej na ład korporacyjny, a szerzej: możliwość działań biznesowych. One z kolei są powiązane zarówno ze środowiskiem, jak i społecznością.

Kwestie środowiskowe (litera E w skrócie) odróżniają koncepcję ESG od CSR. Należy je rozumieć nie tylko jako ogólne poszanowanie środowiska, w którym działa marka, ale również zestaw działań na rzecz jego ochrony. Wiele zależy od specyfiki brandu, ale w raportach będą brane pod uwagę czynniki takie jak zużycie energii, wody czy materiałów, korzystanie z odnawialnych źródeł energii lub współpraca (np. marketingowa) z organizacjami ochrony przyrody.

Z kolei odpowiedzialność społeczna (S w skrócie) jest rozwinięciem koncepcji CSR. W tym wypadku zwraca się uwagę na jakość relacji i współdziałanie z pracownikami, klientami oraz lokalną społecznością miejsca, w którym działa Twoja firma. W skład odpowiedzialności społecznej wchodzi również działalność charytatywna marki.

Ostatnim elementem jest ład korporacyjny (G w ESG). Tutaj bierze się pod uwagę czynniki takie jak struktura zarządu, prawa udziałowców czy przeciwdziałanie korupcji. Także szkolenia i komunikacja z pracownikami będą brane pod uwagę w przypadku ładu korporacyjnego.

CSR plus ESG równa się SDG

Kolejną koncepcją, która w kolejnych latach będzie istotna dla rozwoju Twojej marki będzie SDG – Sustainable Development Goals (cele zrównoważonego rozwoju). Powstają one mniej więcej na przecięciu obu koncepcji i obejmują zarówno społeczne, jak i środowiskowe cele. Wynikają one nie tylko z idei ESG, ale również z wdrażanego przez ONZ programu Agenda 2030. Zapisano w nim 17 celów, w ramach których rozpisano 169 zadań niezbędnych do uczynienia świata bardziej zrównoważonym miejscem. SDG można traktować jako ogólne wytyczne, ale mogą również posłużyć jako cele marki.

Korzyści z ESG

ESG uzupełnia i w wielu aspektach zastępuje ideę CSR. Wdrożenie zawartych w ESG koncepcji będzie obowiązkowe, ale może też przynieść wiele korzyści Twojej marce. Pierwszą jest możliwość bieżącego monitorowania wpływu, jaki Twoja firma wywiera na otoczenie. Daje to dostęp do dużej ilości danych, które mogą poprawić funkcjonowanie całej organizacji.

Kolejne korzyści są finansowe. Choć raportowanie ESG będzie wiązać się z wydatkami, wprowadzone w jego ramach rozwiązania mogą znacząco przyczynić się do zmniejszenia kosztów prowadzenia działalności. Widać to najlepiej na przykładzie wpływu na środowisko. Dla przykładu, obniżenie zużycia energii i przejście na jej odnawialne źródła mogą zmniejszyć ogólne wydatki Twojej firmy.

ESG poprawia też transparentność działań Twojej firmy i wpływa na jej lepsze postrzeganie. Wdrożone rozwiązania można wykorzystać w tworzeniu strategii marketingowej i planowaniu działań reklamowych. Może to przełożyć się na lepsze postrzeganie Twojego brandu oraz poprawę jego pozycji rynkowej. 

Jak widać, idea ESG nie jest tylko luźnym zbiorem pomysłów, ale realnym katalizatorem zmian w organizacjach. Jeśli wprowadzisz jej założenia już teraz, możesz zyskać rynkową przewagę nad innymi.