​Project manager – kto to jest i czym się zajmuje?

Project manager prowadzi zespoły przez złożone procesy i dba, by wyznaczone cele zostały zrealizowane na czas i w ramach budżetu. Czym jeszcze się zajmuje i jakich umiejętności wymaga to stanowisko?

Z tego artykułu dowiesz się m.in.:

• Kim jest project manager?
• Jakie są obowiązki project managera?
• Jakie umiejętności powinien posiadać project manager?
• Jakie są zarobki project managera?
• Jaka jest rola project managera?

Project manager – definicja

Project manager (dosłownie menadżer projektu, ale też kierownik projektu) to osoba odpowiedzialna za zarządzanie projektami. Jej celem jest zapewnienie realizacji zadań zgodnie z założeniami, harmonogramem i budżetem. Zajmuje się planowaniem, organizowaniem oraz nadzorowaniem wszystkich etapów projektu, od jego inicjacji, poprzez realizację, aż po zakończenie. Definiuje cele projektu, identyfikuje potrzebne zasoby, organizuje pracę zespołu i monitoruje postęp działań^{[1] [2] [3]}.

Project manager to osoba odpowiedzialna za kompleksowe zarządzanie projektem, która planuje, koordynuje oraz nadzoruje wszystkie etapy realizacji, dbając o zgodność działań z harmonogramem, budżetem i oczekiwaniami interesariuszy.

Definicja project managera

W codziennej pracy project manager pełni rolę łącznika między różnymi interesariuszami projektu, co obejmuje zarząd, klientów, członków zespołu oraz inne zaangażowane osoby. Dzięki swojemu wszechstronnemu zaangażowaniu jest osobą, bez której sukces projektu byłby niemożliwy, a na pewno poważnie utrudniony^{[4] [5]}.

​Obowiązki project managera

Obowiązków menadżer projektu^{[6] [7]} ma wiele – odpowiada m.in. za stworzenie szczegółowego planu działania, który zawiera harmonogram, określa zasoby oraz identyfikuje kamienie milowe w realizacji projektu. Obejmuje to także opracowanie strategii zarządzania zasobami, budżetem oraz ryzykiem.

Kierownik projektu koordynuje działania członków zespołu, przypisuje im zadania oraz monitoruje postęp w ich realizacji. Dba też, żeby zespół był odpowiednio zmotywowany i wspiera współpracowników w działaniach, a gdy zajdzie taka potrzeba, rozwiązuje konflikty.

Podstawą sukcesu projektu jest skuteczna komunikacja wewnątrz zespołu oraz między interesariuszami – menadżer dba o jasne i regularne przekazywanie informacji, odpowiada na pytania, a także przygotowuje raporty obrazujące postęp prac na każdym etapie realizacji.

Project manager stale nadzoruje postęp projektu, dokonując jego oceny na podstawie wyznaczonych KPI oraz harmonogramu. Zajmuje się też kontrolą kosztów i zarządzaniem budżetem – jednym z najważniejszych elementów jego pracy jest zapewnienie efektywnego wykorzystania dostępnych zasobów finansowych i wydatków. W tym celu analizuje on m.in. wszelkie odchylenia od budżetu.

Kierownicy projektów zajmują się też określeniem potencjalnych ryzyk, które mogą zagrozić sukcesowi projektu, a także opracowaniem strategii zaradczych. Dbają również o wysoką jakość realizowanych prac i finalnego rezultatu – w tym celu wprowadzają standardy jakości oraz procedury kontroli.

Po zakończeniu projektu kierownik przeprowadza formalny proces zamknięcia, który obejmuje podsumowanie osiągnięć, analizę wyników oraz ocenę kluczowych wskaźników. Pozwala to wyciągnąć wnioski na przyszłość, co przyczynia się do usprawnienia przyszłych działań projektowych.

​Umiejętności project managera

Menadżer projektu powinien posiadać szeroki zakres umiejętności, zarówno technicznych, jak i interpersonalnych. Najważniejszą jest umiejętność planowania strategicznego, pod którą kryją się m.in. znajomość zasad tworzenia harmonogramów, precyzyjnego definiowania celów oraz przewidywania zasobów niezbędnych do ich realizacji.

Menadżer musi się doskonale orientować w zarządzaniu budżetem, a to wymaga wiedzy z zakresu finansów oraz monitorowania kosztów i kontrolowania wydatków. Musi też znać się na zarządzaniu ryzykiem – umiejętność identyfikacji potencjalnych zagrożeń pozwala stworzyć strategie minimalizujące ich wpływ, a to zapewnić stabilność i sukces projektu.

Projekty realizowane są przez zróżnicowane i rozbudowane zespoły, więc w codziennej pracy menadżera projektu przydadzą się rozwinięte zdolności komunikacyjne. Wskazane jest, żeby potrafił on dostosować sposób komunikacji do różnych grup odbiorców, a także umiejętnie negocjować i rozwiązywać konflikty.

Zarządzanie zespołem wymaga również umiejętności przywódczych – kierownik projektu musi umieć motywować członków zespołu, wspierać ich rozwój oraz delegować zadania tak, by były one wykonywane skutecznie i tak szybko, jak to możliwe. W tym kontekście przydaje się także umiejętność rozwiązywania problemów i podejmowania szybkich, ale przemyślanych decyzji.

Menedżerowie powinni też znać narzędzia do zarządzania projektami, takie jak oprogramowanie do tworzenia harmonogramów czy platformy do współpracy online. Pozwalają one w łatwy sposób koordynować prace zespołu oraz monitorować postęp działań w czasie rzeczywistym.

Każda osoba, która chce kierować projektem, powinna rozważyć uzyskanie certyfikatów potwierdzających jego kompetencje w zarządzaniu projektami. Jednym z najbardziej uznanych na świecie jest certyfikat Project Management Professional (PMP) przyznawany przez Project Management Institute (PMI). Aby go uzyskać, kandydat musi spełnić określone wymagania dotyczące doświadczenia oraz zdać egzamin obejmujący wiedzę z zakresu zarządzania projektami^[8].

Innym cenionym certyfikatem jest PRINCE2 (Projects IN Controlled Environments), który koncentruje się na metodyce zarządzania projektami i jest szczególnie popularny w Europie. Certyfikat ten potwierdza umiejętność zarządzania projektami zgodnie z określonymi procesami i standardami[9].

Dla osób preferujących metodyki Agile przydatny może być certyfikat Agile Certified Practitioner (PMI-ACP) oferowany przez PMI – potwierdza on znajomość zwinnych metod pracy, takich jak Scrum, Kanban czy Lean^[10].

W Polsce popularne są również certyfikaty oferowane przez International Project Management Association (IPMA), które obejmują różne poziomy zaawansowania, od podstawowego (Level D) do najbardziej zaawansowanego (Level A), a oceniają zarówno wiedzę teoretyczną, jak i praktyczne doświadczenie w zarządzaniu projektami^[11].

​Zarobki project managera

W Polsce wynagrodzenie project managera zależy od doświadczenia, branży oraz lokalizacji. Średnie miesięczne zarobki na tym stanowisku^{[12] [13]} to:

• junior project manager od 4 000 do 7 000 zł brutto miesięcznie;
• mid-level project manager od 7 000 do 12 000 zł brutto miesięcznie;
• senior project manager powyżej 12 000 zł brutto miesięcznie.

W branży IT zarobki są zazwyczaj wyższe – przeciętne wynagrodzenie menadżera projektu w tym sektorze wynosi około 14 000 zł brutto miesięcznie, ale może sięgnąć nawet 25 000 złotych brutto miesięcznie^[14]!

Na świecie wynagrodzenia menadżerów projektu różnią się w zależności od kraju i branży. Według danych z 2023 roku średnie roczne wynagrodzenie w Stanach Zjednoczonych wynosi około 90 000 USD^[15], w Wielkiej Brytanii około 50 000 GBP^[16], a w Niemczech około 70 000 EUR^[17]. Należy jednak pamiętać, że koszty życia w tych krajach są różne, a także zaznaczyć, że na wysokość wynagrodzenia wpływają również dodatkowe czynniki, takie jak posiadane certyfikaty (np. PMP, PRINCE2), znajomość języków obcych oraz specyficzne umiejętności związane z daną branżą.

​Rola project managera

Project manager nadzoruje cały projekt, a więc odpowiada za każdą jego fazę – od inicjacji, przez planowanie, aż po zakończenie. Mówiąc inaczej, jest głównym koordynatorem między interesariuszami i dba, żeby prace postępowały zgodnie z założonym harmonogramem oraz budżetem.

Jako lider zespołu kierownik projektu organizuje pracę członków zespołu, motywuje ich oraz wspiera w rozwoju, jednocześnie zapewniając, że wszyscy rozumieją cele i priorytety projektu. W praktyce jego rola jest bardzo wszechstronna, ponieważ obejmuje zarówno aspekty strategiczne, jak i operacyjne – kierownik projektu działa na styku zarządzania, techniki oraz komunikacji, by realizować projekty w zgodzie z oczekiwaniami biznesowymi i przy zachowaniu wysokich standardów jakości.