Planowanie finansowe – co to jest, dobre praktyki  

Planowanie finansowe to strategiczny proces, który pozwala na zoptymalizowanie osiąganych wyniki biznesowe. Czym dokładnie jest planowanie finansowe?  

Z tego artykułu dowiesz się:  

• Czym jest planowanie finansowe?
• Jakie są cele planowania finansowego?
• Jakie są aspekty planowania finansowego?
• Jakie są dobre praktyki w planowaniu finansowym?

Planowanie finansowe – definicja

Planowanie finansowe to nieodłączna część zarządzania finansami, która skupia się na prognozowaniu, analizowaniu i planowaniu działań mających wpływ na kondycję finansową przedsiębiorstwa. Dzięki niemu przedsiębiorstwo może lepiej zarządzać swoimi zasobami, alokować kapitał, identyfikować ryzyko i określać cele biznesowe.

Planowanie finansowe to strategiczny proces, który umożliwia firmom modelowanie przyszłych kierunków i podejmowanie działań w celu optymalizacji wyników biznesowych.

Definicja planowania finansowego

Proces ten obejmuje różne elementy, takie jak budżetowanie, prognozowanie, modelowanie scenariuszy oraz tworzenie długoterminowych strategii finansowych. Dzięki planowaniu finansowemu przedsiębiorstwo może lepiej reagować na zmieniające się warunki rynkowe i osiągać większą stabilność finansową. 

Cele planowania finansowego

Cele planowania finansowego obejmują określenie zapotrzebowania na kapitał, wynikającego z planowanych działań oraz identyfikację luki finansowej poprzez różnicę między planowanymi aktywami a pasywami.

Istotne jest także ustalenie rodzaju, wysokości i terminowości kapitałów własnych lub kapitałów obcych, służących pokryciu tej luki, co zapewnia stabilność finansową przedsiębiorstwa. Dodatkowo analiza płynności w poszczególnych obszarach działalności pomaga zapewnić odpowiednią dostępność środków na bieżące operacje i inwestycje, minimalizując ryzyko braku płynności finansowej firmy. 

Aspekty planowania finansowego

Aspekty planowania finansowego obejmują różne elementy – zaczynając od ustalenia horyzontu planowania, czyli okresu, na którym koncentruje się cały proces. Ten okres zazwyczaj wynosi od dwóch do pięciu lat i pozwala na bardziej kompleksowe podejście do określenia celów finansowych. 

Kolejnym istotnym aspektem jest proces integrowania drobnych propozycji inwestycyjnych z różnych działów operacyjnych w jeden spójny plan. Ta integracja jest znacząca dla efektywnego wykorzystania zasobów i zapewnienia spójności w działaniach przedsiębiorstwa.

Ważnym elementem planowania finansowego jest również opracowanie zbiorów założeń, dotyczących najistotniejszych zmiennych. Obejmuje to przygotowanie trzech rodzajów planów: pesymistycznego, normalnego i optymistycznego. Plan pesymistyczny opiera się na krytycznych założeniach i służy do identyfikacji potencjalnych ryzyk. Plan normalny uwzględnia najbardziej prawdopodobne założenia, a plan optymistyczny zakłada entuzjastyczne podejście i identyfikuje możliwe okazje rozwojowe.

Dobre praktyki w planowaniu finansowym

Nie ma potrzeby posiadania praktycznych umiejętności planowania finansowego, aby móc stworzyć skuteczny plan finansowy. Do zarządzania finansami przedsiębiorstw konieczne są nie tylko umiejętności, lecz także znajomość dobrych praktyk i metod, które polecane są przez doświadczonych specjalistów:

Symulacje Monte Carlo

Symulacje Monte Carlo są zaawansowaną techniką analizy, która polega na generowaniu tysięcy lub nawet milionów losowych scenariuszy na podstawie określonych parametrów i prawdopodobieństw. Poprzez symulację wielu możliwych wyników firma może lepiej zrozumieć rozkład prawdopodobieństwa różnych scenariuszy i ich wpływ na wyniki finansowe. Symulacje Monte Carlo są szczególnie przydatne w sytuacjach, gdzie istnieje wiele zmiennych i niepewności, co umożliwia lepsze przygotowanie się do potencjalnych ryzyk i podjęcie bardziej świadomych decyzji biznesowych. Stworzenie planu finansowego na podstawie symulacji Monte Carlo jest dość czasochłonne, ale z pewnością efektywne.

Planowanie scenariuszy

Planowanie scenariuszy to proces, w którym zespół finansowy tworzy różnorodne mapy możliwych przyszłych wydarzeń – od optymistycznych do pesymistycznych, aby lepiej zrozumieć wpływ różnych czynników na kondycję finansową firmy. Poprzez analizę tych scenariuszy firma może przygotować się do różnych możliwych sytuacji, podejmując odpowiednie działania w celu zminimalizowania ryzyka i maksymalizacji szans na sukces. Planowanie scenariuszy obejmuje również określenie konkretnych kroków, które należy podjąć w każdym z wariantów, co pozwala na szybką reakcję na zmiany otoczenia biznesowego. Planowanie finansowe poprzez planowanie scenariuszy jest odpowiedzią na potrzeby oceny płynności finansowej.

Metoda prognozowania liniowego

Jest stosowana głównie w sytuacjach, gdy firma doświadcza stałego tempa wzrostu lub spadku. Polega ona na analizie historycznych danych i stosowaniu prostych operacji matematycznych do wyznaczenia trendu wzrostu lub spadku. Na podstawie danych metoda ta generuje prognozy przyszłych wyników finansowych, co umożliwia przedsiębiorstwu określenie celów budżetowych i planowanie długoterminowych strategii. Planowanie finansowe na podstawie tej metody jest często wybierane przez studentów kierunków ekonomicznych, jak i specjalistów, którzy od lat zajmują się tworzeniem planu finansowego.

Metoda prognozowania na podstawie średniej ruchomej

Polega ona na obliczaniu średnich wyników w określonych okresach czasowych, takich jak dni, miesiące czy kwartały. Ta technika pozwala na śledzenie trendów i eliminację krótkoterminowych fluktuacji w danych, co ułatwia identyfikację długoterminowych wzorców. Jednakże zwykle nie jest stosowana do prognozowania dłuższych okresów, takich jak lata, ponieważ może wystąpić zbyt duże opóźnienie w reakcji na zmiany w trendach. Metoda ta jest przydatna głównie do śledzenia krótkoterminowych trendów i wykrywania ewentualnych zmian w kierunku rynkowym. 

Metoda prognozowania z wykorzystaniem prostej regresji liniowej

Metoda prognozowania z wykorzystaniem prostej regresji liniowej opiera się na analizie zależności między jedną zmienną objaśniającą (zmienną niezależną), a zmienną zależną, której wartość chcemy przewidzieć. Przy użyciu tej metody tworzy się linię trendu na wykresie, która najlepiej dopasowuje się do danych, co umożliwia prognozowanie przyszłych wartości na podstawie obserwacji historycznych. Metoda ta jest stosowana w przypadku, gdy istnieje pewna korelacja między zmiennymi, co pozwala na przewidywanie zachowań i trendów na podstawie dostępnych danych. 

Metoda prognozowania z wykorzystaniem wielokrotnej regresji liniowej

Metoda prognozowania z wykorzystaniem wielokrotnej regresji liniowej jest bardziej zaawansowaną techniką, która uwzględnia wpływ wielu zmiennych niezależnych na zmienną zależną. W tym przypadku tworzy się model regresji, który bierze pod uwagę różne czynniki wpływające na badane zjawisko. Analiza ta umożliwia przewidywanie przyszłych wartości z większą dokładnością, ponieważ uwzględnia szerszy zakres czynników determinujących zmiany w danych. Metoda wielokrotnej regresji liniowej jest często stosowana w bardziej złożonych sytuacjach, gdzie istnieje wiele czynników wpływających na badane zjawisko, co umożliwia bardziej precyzyjne prognozowanie.