Lean startup – co to jest i na czym polega? 

Wprowadzając nowy produkt na rynek, musisz ponieść ryzyko i odpowiednio się przygotować. A jeśli istnieje inne rozwiązanie? Masz możliwość opracowania produktu, na które jest już zapotrzebowanie na rynku, dzięki czemu zminimalizujesz koszty inwestycji na samym początku. Wystarczy, że poznasz bliżej lean startup.  

Z tego artykułu dowiesz się, m.in.: 

• Czym jest lean startup?
• Jakie cechy ma lean startup?
• Czym różni się lean startup od tradycyjnego biznesu?
• Jakie trzy filary ma lean startup?
• Jakie korzyści wiążą się z lean startup?

Lean startup – definicja 

Pojęcie lean startup, zainicjowane przez Erica Riesa, opiera się na idei opracowywania produktów, które mają już potwierdzone zapotrzebowanie u konsumentów. Zamiast tworzyć produkt i liczyć na to, że znajdzie swój rynek, lean startup sugeruje odwrotny proces. Kluczem jest zrozumienie potrzeb rynku i tworzenie rozwiązań, które idealnie do nich pasują. 

Lean startup to metoda wprowadzania nowych produktów na rynek oraz budowania startupów i zarządzania nimi, koncentrująca się na identyfikowaniu potrzeb klientów i dostarczaniu im pasujących do ich oczekiwań rozwiązań. 

Definicja lean startupu

Dzięki lean startup możliwe jest m.in. reagowanie na zmieniające się potrzeby klientów oraz efektywne wprowadzanie innowacji produktowych.

Warto dodać, że metoda lean startup to inspiracja dla innych podejść projektowych – wywodzi się z niej m.in. lean UX.

Cechy lean startupu 

Do głównych cech metody lean startup zaliczamy m.in.: 

• Skupienie na kliencie – istotnym punktem tej metody jest ciągłe zbieranie informacji zwrotnych od potencjalnych użytkowników lub klientów. Pozwala to na dynamiczną adaptację produktu w trakcie jego tworzenia. Zamiast długotrwałego procesu planowania i produkcji, lean startup faworyzuje elastyczność, umożliwiając Ci dostosowanie produktu do bieżących potrzeb rynku. 
• Minimalizacja marnotrawstwa – jedną z kluczowych zasad jest eliminacja marnotrawstwa, czyli unikanie inwestowania zasobów w produkty, które mogą nie spełnić oczekiwań rynku. W tym celu możesz wykorzystać innowacyjne narzędzia lub techniki, na przykład MVP – minimum viable product – jest to wprowadzenie na rynek najbardziej podstawowej wersji produktu. 
• Cykl Build-Measure-Learn – centralnym elementem metodologii lean startup jest tzw. cykl Build-Measure-Learn. Polega on na szybkim tworzeniu prototypów, ich testowaniu w środowisku rzeczywistym, a następnie wprowadzaniu niezbędnych modyfikacji czy usprawnień na bazie zebranych danych. Ten iteracyjny proces pozwala ciągle doskonalić produkt zgodnie z oczekiwaniami rynku. 

Lean startup a tradycyjny biznes 

Już na pierwszy rzut oka metoda lean startup różni się od tradycyjnego sposobu prowadzenia biznesu. Przede wszystkim widać to w sposobie zatrudniania pracowników – w lean startup wybiera się często osoby bez doświadczenia, ale za to takie, które chętnie zdobywają wiedzę i potrafią dostosować się do danego przedsiębiorstwa, jak i jego potrzeb. Natomiast tradycyjne biznesy częściej decydują się na podpisanie umowy z pracownikami, którzy mają już określone umiejętności i spełniają wszelkie wymagania. 

Ponadto, lean startup korzysta z różnych wskaźników sprawozdawczości finansowej, ale jego głównym zainteresowaniem nie są rachunki zysków i strat, bilanse ani sprawozdania z przepływów pieniężnych. O wiele większą wartość mają koszty pozyskania klienta i prawdopodobieństwo stworzenia wręcz viralowego produktu.  

Trzy filary lean startupu  

Eric Ries w swojej pracy oparł metodologię lean startupu na trzech głównych filarach, a są to:  

• budowanie,  
• mierzenie,  
• uczenie.  

Każdy z nich jest równie ważny i zapewnia wiele korzyści dla danego przedsięwzięcia.  

Budowanie  

Metoda lean startup bazuje na stworzeniu minimalnie opłacalnego produktu, który został tak zaprojektowany, aby zadowolić klientów. Taki produkt jest nazywany MVP, czyli minimum viable product. Proces budowania to nic innego jak rozszerzanie funkcji danego produktu. Wszystko po to, aby odnieść sukces na rynku.  

Mierzenie  

Bardzo ważne jest, aby dokładnie mierzyć wyniki MVP, a szczególnie w okresie, w którym jest on stale rozwijany. Wykorzystaj informacje zwrotne dotyczące Twojego produktu, które przekazywane są przez Twoich klientów. Na ich podstawie wracaj do procesu budowania, czyli dalszego rozwijania swojego produktu.  

Jeśli na samym początku Twój MVP nie zostanie zaakceptowany przez konsumentów, czeka Cię udoskonalanie i zwiększanie jego funkcjonalności. Kiedy uznasz jednak, że nawet to nie sprawiło, że produkt został dobrze przyjęty, możesz pozbyć się go niskim nakładem zasobów.  

Wróćmy jednak na chwilę do mierzenia. Na tym etapie istotne jest pozyskiwanie informacji zwrotnych. Możesz to robić na kilka sposobów, na przykład wysyłając klientom ankiety i analizując statystyki, dostępne dzięki Twojej witrynie internetowej. Określ, co robisz dobrze, a co wymaga jeszcze większej ilości Twojego zaangażowania.  

Uczenie  

Jeśli chcesz stworzyć produkt lub usługę, który będzie gotowy, aby zawojować rynek, to konieczne będzie wyciąganie wniosków z otrzymanych informacji zwrotnych, ankiet czy opinii klientów. Nie jest to łatwe, ale jest niezbędne w metodzie lean startup.  

Otrzymane informacje zwrotne możesz wykorzystać w celu określenia, które aspekty Twojego produktu nie działają. Ucz się na podstawie wyciągniętych wniosków, dzięki czemu będziesz w stanie opracować produkt, który spełni wszelkie potrzeby określonej grupy docelowej.  

Korzyści związane z lean startup  

Co ciekawe, metoda lean startup przynosi wiele korzyści zarówno dla startupów, jak i istniejących firm, które starają się wprowadzić nowe produkty na rynek. Oto kilka korzyści, oferowanych przez metodę lean startup:  

• Szybsze wprowadzenie nowego produktu na rynek – proces tworzenia i wprowadzania produktu na rynek jest krótszy i bardziej efektywny. Eliminacja długotrwałego planowania na rzecz szybkiego testowania prototypów pozwala firmom szybciej zareagować na zmieniające się potrzeby rynku. 
• Minimalizacja ryzyka finansowego – metoda ta opiera się na iteracyjnym podejściu, które umożliwia wczesne wykrywanie błędów lub braków produktu. Dzięki temu unikniesz inwestowania dużych sum pieniędzy w pełnowartościowy produkt, który może nie spotkać się z oczekiwaniami rynku. 
• Elastyczność i adaptacja – poprzez ciągłe testowanie, pomiar i modyfikowanie, firma może szybko reagować na zmiany w otoczeniu biznesowym czy nawet na konkurencyjnym rynku. 
• Zwiększone zaangażowanie klientów – włączenie klientów do procesu tworzenia produktu, poprzez zbieranie opinii i feedbacku, sprawia, że czują się oni bardziej związani z produktem.  
• Optymalizacja zasobów – metoda lean startup promuje minimalne wersje produktów, dzięki czemu możesz skupić się na kluczowych funkcjach i unikniesz marnotrawstwa zasobów na nieistotne elementy.