Analityk finansowy – kto to jest i czym się zajmuje?

Analityk finansowy dzięki swojej wiedzy i umiejętnościom pozwala firmie nawigować po niestabilnych rynkach finansowych. Jakie kompetencje powinien posiadać i dlaczego jego praca jest tak istotna dla współczesnych przedsiębiorstw?

Z tego artykułu dowiesz się m.in.:

• Kim jest analityk finansowy?
• Jakie są obowiązki analityka finansowego?
• Jakie kompetencje powinien posiadać analityk finansowy?
• Jak zacząć karierę analityka finansowego?
• Jakie są zarobki analityka finansowego?
• Jaka jest rola analityka finansowego?

Analityk finansowy – definicja

Analityk finansowy to specjalista zajmujący się analizą danych finansowych i kondycji finansowej przedsiębiorstw, instytucji lub rynków finansowych. Bada i interpretuje raporty finansowe, prognozuje wyniki finansowe, ocenia ryzyko inwestycyjne oraz doradza w zakresie strategii inwestycyjnych^{[1] [2]}.

Analityk finansowy to specjalista odpowiedzialny za analizę danych finansowych, prognozowanie trendów rynkowych i doradztwo inwestycyjne w celu wspierania decyzji biznesowych.

Definicja analityka finansowego.

Analityk finansowy korzysta z różnych metod statystycznych i modeli matematycznych, aby dostarczyć dokładnych i wiarygodnych informacji niezbędnych do podejmowania decyzji inwestycyjnych i biznesowych. Współpracuje z zarządami, inwestorami oraz instytucjami finansowymi, aby pomóc im zrozumieć skomplikowane aspekty finansowe i opracować efektywne plany działania. Analitycy pracują m.in. w^{[3] [4]}.

• bankach komercyjnych i inwestycyjnych,
• funduszach inwestycyjnych i emerytalnych,
• korporacjach,
• firmach konsultingowych,
• agencjach ratingowych,
• agencjach rządowych (np. banku centralnym czy ministerstwie finansów),
• organizacjach non-profit.

Obowiązki analityka finansowego

Obowiązki analityka finansowego są różnorodne^{[5] [6]}, ale przede wszystkim zajmuje się on analizą danych finansowych – sprawozdań, bilansów, rachunków zysków i strat oraz przepływów pieniężnych. W jej ramach ocenia rentowność, wypłacalność i płynność firmy. Na tej podstawie może też prognozować wyniki finansowe, do czego stosuje też dane historyczne, analizę obecnych trendów oraz różnych scenariuszy makroekonomicznych.

Analitycy finansowi zajmują się tez oceną ryzyka inwestycyjnego na bazie analizy czynników wewnętrznych (np. stabilności operacyjnej firmy) i zewnętrznych (np. zmiany w otoczeniu rynkowym). Na podstawie analiz ryzyka i innych rekomenduje też strategie inwestycyjne oraz wskazuje najbardziej obiecujące aktywa i możliwości dywersyfikacji portfela inwestycyjnego.

Analityk finansowy często przygotowuje szczegółowe raporty i prezentacje, dzięki którym zarządy czy klienci mogą podejmować strategiczne decyzje biznesowe. Żeby to zrobić, analitycy stale komunikują się z księgowymi, menedżerami oraz dyrektorami operacyjnymi, aby uzyskać pełen obraz sytuacji finansowej firmy, a także współpracują z bankami i zewnętrznymi analitykami biznesowymi.

Obowiązki analityka finansowego można też przedstawić na przykładzie typowego dnia z życia, który wygląda następująco^{[7] [8]}:

• Dzień analityka finansowego zaczyna się od przeglądu najnowszych wiadomości finansowych i rynkowych i analizy bieżących danych finansowych.
• Spotkania, zarówno wewnętrzne z zespołem finansowym i innymi działami firmy, jak i zewnętrzne z klientami, inwestorami czy analitykami rynkowymi, służą omówieniu wyników analiz, strategii inwestycyjnych czy decyzji dotyczące dalszych kroków. Niejednokrotnie zajmują one większość dnia.
• Analityk zbiera i syntetyzuje dane, tworzy wykresy, tabele i opisy, które przedstawiają wyniki jego analiz oraz rekomendacje.
• Analityk bada różne scenariusze rynkowe, analizuje potencjalne zagrożenia i ocenia, jak mogą one wpłynąć na firmę lub inwestycje.
• W drugiej części dnia analityk może zająć się np. aktualizacją narzędzi i modeli analitycznych. Może też wykorzystać czas, żeby rozwijać swoje umiejętności, na przykład poprzez czytanie najnowszych badań czy uczestnictwo w webinarach.
• Na koniec dnia analityk finansowy przegląda, co osiągnął danego dnia i przygotowuje się do kolejnych projektów, spotkań i analiz.

Kompetencje analityka finansowego

Analityk finansowy powinien posiadać szeroką gamę kompetencji^{[9] [10]} – przede wszystkim musi mieć silne umiejętności analityczne oraz zdolność do przetwarzania dużych ilości danych finansowych i wyciągania wniosków. Jednocześnie powinien umieć jasno i precyzyjnie przekazywać wnioski zarówno w formie pisemnej, jak i ustnej, co jest niezbędne podczas przygotowywania raportów oraz prezentacji wyników przed zarządem lub klientami. W codziennej pracy przydaje się także umiejętność pracy zespołowej.

Oprócz tego analityk finansowy powinien cechować się zdolnością do krytycznego myślenia i rozwiązywania problemów. Musi on być w stanie identyfikować problemy finansowe, opracowywać możliwe rozwiązania i oceniać ich skuteczność, do czego przydadzą mu się m.in. umiejętności matematyczne i statystyczne. Analityk finansowy powinien wyróżniać się dobrą znajomością rynków finansowych i ekonomii, a także musi być na bieżąco z trendami rynkowymi, zmianami regulacyjnymi oraz wydarzeniami, które mogą wpływać na sytuację finansową analizowanych przedsiębiorstw i rynków.

Analitycy finansowi muszą również cechować się wysokim poziomem etyki zawodowej i integracji, ponieważ często mają dostęp do poufnych informacji, które muszą być odpowiednio chronione. Muszą także umiejętnie zarządzać czasem i umieć pracować pod presją, a także znać narzędzia, takie jak m.in.:

• Microsoft Excel,
• języki programowania SQL, Python i R,
• narzędzia do wizualizacji danych w rodzaju Tableau,
• platformy z danymi rynkowymi w postaci Bloomberg Terminal,
• oprogramowanie do analizy statystycznej, takie jak SAS i SPSS,
• systemy ERP,
• narzędzia do generowania raportów, np. Crystal Reports
• programy księgowe, np. QuickBooks i Xero.

Kariera analityka finansowego

Kariera analityka finansowego^{[11] [12] [13]} wymaga wykształcenia, doświadczenia oraz umiejętności – zaczyna się najczęściej od tego pierwszego, czyli ukończeniu studiów w dziedzinie finansów, ekonomii, rachunkowości lub pokrewnych. W trakcie nauki warto skupić się na kursach z zakresu analizy finansowej, statystyki, ekonomii oraz rachunkowości.

Po ukończeniu studiów (a jeszcze lepiej w ich trakcie) warto starać się o staże i praktyki w instytucjach finansowych, bankach lub firmach konsultingowych. Dzięki nim można zdobyć praktyczne doświadczenie i nawiązać kontakty w branży. Warto także rozwijać umiejętności analityczne oraz uczyć się obsługi narzędzi takich jak Excel, SQL czy Python.

Po zdobyciu pierwszego doświadczenia zawodowego dobrze jest poświadczyć je certyfikatami, które mogą zwiększyć atrakcyjność kandydata na rynku pracy. Popularne certyfikaty to^[14]:

• Chartered Financial Analyst (CFA),
• Certified Public Accountant (CPA),
• Financial Risk Manager (FRM).

Każdy z nich wymaga zdania egzaminów oraz spełnienia określonych wymogów dotyczących doświadczenia zawodowego. Równocześnie warto poszukiwać stanowisk juniorskich lub asystenckich w firmach finansowych, gdzie można pracować pod nadzorem doświadczonych analityków i rozwijać umiejętności w praktyce.

Cały czas warto kontynuować naukę i rozwijać umiejętności poprzez udział w kursach online, szkoleniach oraz konferencjach branżowych. Awans na stanowisko analityka finansowego często wymaga kilku lat doświadczenia oraz udokumentowanych sukcesów w poprzednich rolach, ale nie oznacza to końca zawodowej ścieżki, ponieważ praca ta wiąże się z ciągłym doskonaleniem swoich umiejętności.

Zarobki analityka finansowego

Średnie zarobki analityka finansowego^{[15] [16] [17]} w Polsce różnią się w zależności od doświadczenia, miejsca zatrudnienia i innych czynników. Przeciętne zarobki na tym stanowisku wynoszą około 7 170 zł brutto miesięcznie, co przekłada się na około 5 160 zł netto, a mediana wynagrodzeń dla analityków finansowych wynosi 8 420 zł brutto miesięcznie, przy czym 50% analityków zarabia między 7 160 zł a 10 140 zł brutto miesięcznie. Dla młodszych specjalistów zarobki zaczynają się od około 5 200 zł brutto, a dla starszych specjalistów mogą sięgać nawet 13 450 zł brutto miesięcznie.

Rola analityka finansowego

Zatrudnienie analityka finansowego pozwala firmom korzystać z przygotowanych przez niego analiz i prognoz, żeby podejmować świadome decyzje biznesowe. Dzięki zatrudnieniu analityka finansowego można też zidentyfikować potencjalne ryzyka finansowe oraz możliwości inwestycyjne. Jego wiedza pozwala kontrolować finanse firmy, utrzymać stabilność finansową i konsekwentnie realizować cele strategiczne. Analityk finansowy może również poprawić efektywność operacyjną firmy, identyfikując obszary wymagające usprawnień.

Z perspektywy kariery wybór zawodu analityka finansowego oferuje możliwości – jest to rola, która cieszy się dużym popytem na rynku pracy, a to oznacza stabilność zatrudnienia i możliwości awansu. Sama praca umożliwia rozwój umiejętności analitycznych, technicznych oraz zdolności rozwiązywania problemów, a to może prowadzić do wielu różnych ścieżek kariery w dziedzinie finansów, takich jak zarządzanie inwestycjami, kontroling finansowy czy doradztwo finansowe. Praca analityka finansowego realnie wpływa na sukces finansowy organizacji, co przekłada się m.in. na atrakcyjne wynagrodzenie w tej profesji.