Crowdfunding – czym jest i na czym polega?

Otworzenie własnej firmy oraz działania takie, jak stworzenie innowacyjnego, atrakcyjnego dla konsumentów produktu, wiążą się z koniecznością zainwestowania mniejszych lub większych nakładów finansowych. Jak zebrać środki, pozwalające przykładowo na otworzenie swojego własnego biznesu? Jednym ze sposobów, umożliwiających pozyskanie funduszy na tego typu inwestycje jest crowdfunding. Z tego artykułu dowiesz się:

• Czym jest crowdfunding?
• Jakie są rodzaje crowdfundingu?
• Jakie przepisy prawne wiążą się z finansowaniem społecznościowym?
• Jak przekonać innych do udziału w finansowaniu społecznościowym?
• Jakie korzyści wiążą się z crowdfundingiem?

Crowdfunding – definicja

Crowdfunding to sposób zbierania środków finansowych (kapitału własnego) na realizację określonego celu – może być nim przykładowo stworzenie nowego produktu, wprowadzenie na rynek nowego produktu czy szerzej – otworzenie własnego biznesu. Crowdfunding określany jest także jako finansowanie społecznościowe – obejmuje bowiem szerokie grono dawców kapitału.

Crowdfunding, znany również jako finansowanie społecznościowe, jest nowoczesną metodą pozyskiwania kapitału na realizację określonych projektów poprzez gromadzenie środków od licznej grupy osób, najczęściej za pośrednictwem dedykowanych platform internetowych.

Co to jest crowfunding?

Warto zaznaczyć, że omawiana metoda zbierania środków finansowych zwykle odbywa się online, przy pomocy platformy crowdfundingowej. Wybór konkretnej platformy powinien być uzależniony m.in. od rodzaju finansowania społecznościowego.

Rodzaje finansowania społecznościowego

Finansowanie społecznościowe podzielić możemy m.in ze względu na jego cel oraz związany z nim sposób wynagrodzenia społeczności za przekazane środki bądź też brak takiego wynagrodzenia. W związku z tym, wyróżniamy następujące rodzaje crowdfundingu:

• Crowdfunding donacyjny – ten rodzaj finansowania społecznościowego nie zakłada zwrotu ofiarowanych przez społeczność środków finansowych. Zwykle występuje on w przypadku zbiórek publicznych na cele charytatywne. Popularną platformą crowdfundingową jest tutaj m.in. siepomaga.pl.
• Crowdfunding inwestycyjny (określany także jako crowdfunding udziałowy) – tego typu finansowanie społecznościowe polega na tym, że grupa inwestorów przekazuje określoną liczbę funduszy na dany projekt, w zamian za udziały w jego zyskach. Znane platformy crowdfundingowe to w tym wypadku m.in. beesfund.com czy findfunds.pl.
• Crowdfunding pożyczkowy (crowdfunding dłużny) – ten rodzaj crowdfundingu działa na zasadzie pożyczki – osoba, otrzymująca środki finansowe ma obowiązek ich zwrotu w określonym czasie. Przykładem platformy crowdfundingowej może być tutaj m.in. crowdy.pl.
• Crowdfunding oparty na nagrodach – w zamian za wpłacone środki finansowe, osoba nimi obdarowana przekazuje nagrody, będące formą wynagrodzenia za pomoc. W tym przypadku wskazać można m.in. takie platformy crowdfundingowe, jak polakpotrafi.pl czy wspieram.to.
• Crowdfunding oparty na przedsprzedaży – polega na pozyskiwaniu środków, w zamian za które osoby je wpłacające otrzymują dostęp do produktu lub usługi zanim trafią one do oficjalnej sprzedaży. Znana platforma crowdfundingowa to w tym wypadku m.in. kickstarter.com.

Regulacje prawne dotyczące crowdfundingu

Crowdfunding w Polsce jest legalny, jednak nie regulują go dedykowane przepisy prawa. Nadzoruje go natomiast Komisja Nadzoru Finansowego. W związku z brakiem dedykowanych przepisów, do crowdfundingu stosowana jest znowelizowana ustawa z 14 marca 2014 roku, dotycząca zasad prowadzenia zbiórek publicznych.

Co więcej, finansowanie społecznościowe dla przedsięwzięć gospodarczych podlega znowelizowanemu rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego. Zgodnie z jego zapisami, platformy crowdfundingowe muszą być rejestrowane w krajowych organach nadzorczych (takich jak Komisja Nadzoru Finansowego w Polsce). Co więcej, klientów należy dzielić na doświadczonych i niedoświadczonych. Klienci niedoświadczeni muszą otrzymywać dodatkowe informacje, dotyczące finansowania społecznościowego oraz objęci są limitami inwestycyjnymi. Ponadto, omawiane rozporządzenie wprowadza jednolite ramy, obowiązujące we wszystkich państwach członkowskich UE oraz jednolitą licencję crowdfundingową. Warto dodać także, że zwiększony został limit zbiórek, który obecnie w ciągu 12 miesięcy wynosić może nawet 5 000 000 EUR.

Dobre praktyki w crowdfundingu

Chcąc poprzez finansowanie społecznościowe pozyskać niezbędne do realizacji danego projektu fundusze, musisz zadbać przede wszystkim o odpowiednie przygotowanie. W pierwszej kolejności jasno określ swój cel. Zanim zaczniesz zbierać potrzebne Ci środki, zastanów się, jakiej konkretnie sumy potrzebujesz oraz czy będziesz w stanie całkowicie lub częściowo ją spłacić. Zrób dokładny research i sprawdź jakie zainteresowanie wzbudzają podobne do planowanej przez Ciebie działalności. Dzięki temu zorientujesz się czy możliwa będzie całkowita lub częściowa spłata otrzymanych środków. Będziesz również w stanie oszacować przypuszczalny czas, w którym zaczniesz generować zyski.

Po określeniu swoich celów, możliwości oraz uwarunkowań rynkowych, pora na wybór odpowiedniej platformy crowdfundingowej. Powinna ona zależeć przede wszystkim od właściwego dla Twojego projektu rodzaju finansowania społecznościowego. Przykładowo, jeżeli wiesz, że nie będziesz w stanie spłacić wszystkich otrzymanych środków, możesz zaproponować w zamian przedsprzedaż lub atrakcyjną nagrodę, która chociaż w części wynagrodzi Twoim darczyńcom ich gest.

Pamiętaj o tym, że w crowdfundingu bardzo ważny jest także sposób, w jaki przedstawisz swój projekt. Zadbaj o to, aby potencjalni darczyńcy dokładnie wiedzieli czego dotyczy projekt, jak chcesz go zrealizować, ile środków potrzebujesz oraz jak i dlaczego warto pomóc właśnie Tobie. Jasna, transparentna komunikacja to w tym przypadku podstawa. Nie zapominaj o działaniach marketingowych – umożliwią Ci one skuteczne dotarcie do Twoich potencjalnych darczyńców. W tym kontekście efektywny będzie m.in. social media marketing. Wybierz swoją grupę docelową, stwórz odpowiednią strategię komunikacji i twórz wartościowe, ciekawe posty, które będą atrakcyjne dla odbiorców. Warto publikować m.in. interesujące, przykuwające uwagę grafiki, pomysłowo zmontowane filmiki promocyjne oraz wartościowe, merytoryczne treści, opisujące Twój projekt. Prowadząc tego typu działania, regularnie monitoruj ich wyniki – jeśli nie są zadowalające, jest to jasny sygnał, mówiący o tym, że należy wprowadzić niezbędne zmiany (np. publikować posty o innych porach czy zmienić ton komunikacji).

Korzyści płynące z finansowania społecznościowego

Crowdfunding może przynieść Ci wiele korzyści. Do najważniejszych z nich należą m.in.:

• możliwość pozyskania kapitału bez konieczności zaciągania kredytu – większość typów finansowania społecznościowego nie wymaga całkowitego zwrotu pozyskanych funduszy; oczywiście np. crowdfunding pożyczkowy pociąga za sobą określone świadczenie zwrotne – konieczny będzie zatem zwrot otrzymanych środków (podobnie jak konieczne jest spłacanie rat kredytu),
• obiektywna ocena projektu – prezentując swój projekt darczyńcom lub inwestorom, zyskujesz szansę na to, aby pozyskać obiektywną opinię, dotyczącą planowanych działań – dzięki temu sprawdzisz, czy planowane działania na pewno mają sens,
• rozpoznawalność marki – promując swój projekt podczas poszukiwania inwestorów lub darczyńców, sprawiasz, że Twoja marka staje się rozpoznawalna na rynku,
• stosunkowo niewielkie ryzyko dla darczyńców/inwestorów – ze względu na to, że w ramach crowdfundingu fundusze na realizację projektów pozyskiwane są od wielu różnych inwestorów lub darczyńców, nie jest to tak duże ryzyko jak np. w przypadku pojedynczego inwestora.